۲۰۰ هكتار مرتع در همدان سوخت
خاكسترشدن مراتع در آتش نداشته ها
كونفه: آتش سوزی های سریالی در حالی مراتع و جنگل های كشور همچون همدان را تهدید می كند كه كاهش خسارات نیازمند تجهیزات پیشرفته است، حال آنكه منابع طبیعی همدان همچنان بالگرد اطفای حریق ندارد.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها: آتش سوزی قسمتی از جنگل های شمال، حریق قسمتی از جنگل های زاگرس، خاکستر شدن محدوده ای از جنگل های فراشبند شیراز، حریق در قسمت فضای سبز جامعه الزهرا (س) استان قم و در امتداد آن وقوع حریق در محوطه تاریخی هگمتانه تنها چند خبر از ده ها خبر وقوع حریق در خردادماه سال جاری در رسانه های کشور است.
راه دوری نمی رویم و به حریق تپه هگمتانه که از قضا هرسال هم تکرار می شود اشاره می کنیم؛ در این مورد آتش سوزی ساعت ۱۲ و ۵۰ دقیقه روز جمعه ۱۶ خردادماه با تصاویری که در فضای مجازی ردوبدل می شد اطلاع رسانی شد و با حضور نیروهای آتش نشان حریق بعد از گذشت حدود یک ساعت خاموش شد، اما بار دیگر تصویری سیاه و نامناسب بر محوطه ۴۰ هکتاری این بنای تاریخی حک شد.
موضوع حریق پوشش گیاهی تپه هگمتانه آن قدر تکراری شده که مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان می گوید: عرصه هگمتانه به طورمعمول دارای گیاهان خودرویی است که در فصل گرم به علت خشک بودن امکان آتش گرفتن دارد؛ کما اینکه ۲۵ خرداد سال قبل نیز یک آتش سوزی وسیع در تپه باستانی هگمتانه رخ داد و بخش بزرگی از تپه را خاکستر کرد.
حریق و آتش سوزی مراتع در استان همدان محدود به عرصه بنای تاریخی هگمتانه نیست و در تابستان هر از چند گاهی آتشی شعله ور بر بدنه الوند نمایان می شود که دل هر بیننده ای را به درد می آورد.
در این میان آتش سوزی های بدنه الوند و حتی حریق های گسترده و سریالی در حالی مراتع و جنگل ها را از بین می برد که هنوز به علت آنچه صعب العبور بودن منطقه درگیر عنوان می شود با وسایل ابتدایی مانند بیل و کلنگ به مقابله با چنین بحران و حوادثی می رویم.
محدود بودن منابع طبیعی ارزش حفاظتی آنها را صدچندان کرده است
آنچه مسلم است محدود بودن منابع طبیعی ارزش حفاظتی آنها را صدچندان کرده، اما با این وجود هرساله قسمتی از منابع طبیعی در جای جای کشور طعمه حریق می شود که نتایج به دست آمده از بررسی های کارشناسانه مؤید نقش مؤثر عوامل انسانی در بروز این آتش سوزی ها به خصوص در ایام تعطیل و اختتام هفته ها است.
استان همدان نیز از این قاعده مستثنی نیست و مراتع آن در معرض آتش سوزی های گسترده قرار دارد که در همین خصوص کارشناس منابع طبیعی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: آتش سوزی یکی از عوامل مهم ایجاد اختلال در اکوسیستم های جنگلی است و علاوه بر لطمه به عرصه های طبیعی حیات جانداران را نیز تهدید می کند.
افزایش آتش سوزی ها در ایام اخیر نتیجه افزایش دما، خشکی، کاهش رطوبت و خشکی پوشش علف و مرتعی است
سپیده بیات با اعلان اینکه عامل ۹۸ درصد از آتش سوزی های مراتع، انسانی و سهم رعدوبرق و عوامل طبیعی بسیار ناچیز است، اضافه کرد: رشد آتش سوزی ها در ایام اخیر نتیجه افزایش دما، خشکی، کاهش رطوبت و خشکی پوشش علف و مرتعی است.
وی با اعلان اینکه باتوجه به شرایط خاص آب و هوایی، گرما و خشکی مراتع احتمال آتش سوزی عرصه های منابع طبیعی استان همدان همچنان وجود دارد، افزود: بارش های مناسب در سال های اخیر هرچند موهبتی خداوندی است، اما باتوجه به نوع پوشش گیاهی استان که در فصل بهار با افزایش گیاهان یک ساله هم راه است، شرایط برای ایجاد آتش سوزی فراهم می شود.
پس از گفتگو با این کارشناس جهت بررسی اقدامات انجام شده در امتداد مقابله با حریق های احتمالی با مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان به گفتگو نشستیم.
اسفندیار خزایی در گفتگو با خبرنگار مهر با اعلان اینکه وسعت منابع طبیعی استان همدان حدود ۸۲۲ هزار هکتار است، اظهار داشت: از این مقدار ۴۳ هزار هکتار جنگل است.
خزایی با اعلان اینکه جنگل های استان همدان شامل جنگل های دست کاشت، اراضی جنگلی و ذخیره های جنگلی است، اضافه کرد: حفاظت از این مراتع دشوار است، اما برای جلوگیری از حریق آنها اقداماتی صورت گرفته است.
مراتع استان همدان به لحاظ پوشش گیاهی وضعیت مناسبی دارند
وی فرهنگ سازی دراین زمینه را امری واجب برشمرد و با اعلان اینکه حدود یک درصد مراتع کشور را در اختیار داریم درحالی که سه درصد علوفه کشور را تولید می نماییم، اظهار داشت: این امر نشان دهنده آن است که مراتع استان همدان به لحاظ پوشش گیاهی وضعیت مناسبی دارند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با اعلان اینکه قسمتی از جنگل های استان همدان در حاشیه زاگرس قرار دارد و به علت تنوع زیستی و گیاهی واجد ارزش است، اظهار داشت: در استان همدان یک هزار و ۶۸۰ گونه گیاهی وجود دارد و همدان ازلحاظ تنوع گونه های گیاهی ویژه است.
خزایی با اشاره به وجود ۳۱۲ گونه گیاه دارویی در استان همدان اظهار داشت: وجود این گونه ها ارزش منابع طبیعی را نشان می دهد، بدین سبب باید در حفظ و حراست از این منابع دقت و درایت داشته باشیم.
وی با اعلان اینکه ماه های بحرانی همیشه برای ما مشکلاتی به همراه دارد و خواهد داشت، اظهار داشت: متأسفانه بلای خانمان سوز بخش جنگل و مرتع آتش سوزی و ایجاد حریق است.
خزایی اظهار نمود: در سال های گذشته نیز مشکل آتش سوزی مراتع وجود داشته که البته استان همدان به اندازه استان هایی که این روزها با آن درگیر هستند نیست، اما به هر حال یک هکتار هم برای ما ارزش دارد و نباید اجازه تخریب آنرا داد.
پارسال ۲۰۰ هکتار از مراتع همدان در آتش سوخت
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با اعلان اینکه طبق بررسی های چند سال قبل آتش سوزی های مراتع در استان همدان روند کاهشی داشته اما سال قبل با افزایش قابل توجه همراه شد، اظهار داشت: سال ۹۵ حدود ۵۰۰ هکتار از مراتع استان همدان در آتش سوخت که این آمار با کوشش های صورت گرفته در سال ۹۶ به ۴۰ هکتار کم شد اما در سال ۹۷ حدود ۷۷ هکتار از مراتع استان همدان در آتش سوخت که این عدد در سال ۹۸ به ۲۰۰ هکتار افزایش یافت.
خزایی با اعلان اینکه در افزایش آتش سوزی ها آب وهوا نقش مهمی دارد، اظهار داشت: زمانی که بارندگی ها در فروردین ماه اتفاق می افتد و تداوم نداشته باشد پراکنش بارندگی تری و تازگی را از گونه های تازه رشد کرده یک ساله می گیرد و زمانی که عشایر وارد استان همدان می شوند این گیاهان یک ساله خشک می شوند و دیگر چرا نمی شوند که این مساله عرصه را برای آتش سوزی مهیا می کند.
وی اظهار داشت: امسال بواسطه بارش های خدادادی وضعیت پوشش گیاهی مراتع استان همدان عالی است اما باید دقت نماییم تا در حفظ مراتع کوتاهی صورت نگیرد و دراین زمینه از مردم کمک می خواهیم و دستشان را می فشاریم تا در حفظ طبیعت در کنار ما باشند و طبیعت برای نسل آینده نیز باقی بماند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با اعلان اینکه اگر یک هکتار عرصه مرتعی آتش بگیرد تنوع گونه ای گرفتار مشکل می شود و سال های مختلفی و حتی در بعضی مواقع تا ۵۰ سال باید صبر کرد تا به حالت اول بازگردد که این وضعیت خوبی نیست، اظهار داشت: مناطق و مراتع استان همدان به سه بخش بحرانی، نیمه بحرانی و سبز تقسیم شده است که در این میان فامنین سبز است و تابه حال آتش سوزی در آن رخ نداده است.
کوهستان الوند و بخش های مهمی از آن بحرانی هستند
خزایی با اعلان اینکه کوهستان الوند و بخش های مهمی از آن بحرانی هستند چونکه پوشش گیاهی مناسبی دارند، اظهار داشت: برمبنای پیش بینی های صورت گرفته ۱۰ گروه اطفای حریق مهیا و آماده شده بطوریکه حتی در ایام تعطیل هم ۲۴ ساعته فعال می باشند.
وی با اعلان اینکه خارج از این مساله سازمان های دیگر هم به کمک آمده اند و مجموعه مدیریت بحران استانداری همدان با تشکیل جلسه به دستگاه ها اجرای ماده ۱۵ قانون مدیریت بحران را ابلاغ نمود، اظهار داشت: بر طبق این ماده در شرایط اضطراری و پاسخ به بحران چنانچه خدمات و امکانات دستگاه ها و نهادهای دولتی و عمومی غیردولتی به تنهایی کافی نبوده و یا ارائه آنها زمان بر باشد به نحوی که احتمال وقوع خسارات جانی و مادی وجود داشته باشد، بخش های خصوصی و تعاونی موظف می باشند خدمات و امکانات موجودشان را به درخواست رئیس ستاد عرضه کنند.
بخش خصوصی هم در زمینه اطفای حریق مراتع موظف به همکاری است
وی با اعلان اینکه بر این اساس بخش خصوصی هم در زمینه اطفای حریق مراتع موظف به همکاری است، اظهار داشت: پیش ازاین ماده ۴۵ و ۴۶ و ۴۷ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مدنظر بود که عنوان می کرد ادارات شامل کشوری و لشکری موظف به همکاری دراین زمینه هستند، اما ماده ۱۵ قانون مدیریت بحران حتی تعاونی ها و بخش خصوصی را نیز موظف به کمک کرده است.
خزایی با اشاره به اینکه نزدیک ترین افراد به طبیعت در زمان وقوع حادثه آتش سوزی روستاییان و کشاورزان و مرتع داران هستند، اظهار داشت: سعی شده ناظران با همکاری جهاد کشاورزی بخش ها و شهرستان ها و محیط زیست آموزش داده شوند و هم افزایی صورت گرفته تا مشکلات به حداقل ممکن برسد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با اعلان اینکه برنامه ریزی ها به صورتی است که در صورت امکان «پد بالگرد» در مراتع ایجاد می شود، اظهار داشت: در این راستا وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با همکاری سازمان جنگل ها تفاهم نامه ای به امضا رسانده که اگر اتفاقی رخ دهد و نیاز به بالگرد باشد این کار صورت خواهد گرفت.
وی با اعلان اینکه استان های معین نیز مشخص شده و همدان استان معین کردستان و مرکزی است و اگر اتفاقی رخ دهد این دو استان به کمک همدان می آیند، اظهار داشت: تلاش بر این است حریقی رخ ندهد اما اگر آتش سوزی در مراتع رخ داد در کوتاه ترین زمان ممکن اطفای حریق صورت گیرد.
پارسال بیشترین وسعت آتش سوزی در مراتع استان همدان طی سه سال اخیر شاهد بودیم
وی با اعلان اینکه پارینه بیشترین وسعت آتش سوزی در مراتع استان همدان طی سه سال اخیر را شاهد بودیم، اظهار داشت: برای مبارزه با آتش سوزی مراتع درخواست خریداری پهپاد را از سازمان جنگل ها داشتیم تا آنرا در اختیار استان همدان قرار دهند و قول تامین آن داده شده است اما هم اکنون از پهپاد محیط زیست استفاده می نماییم که با ورود پهپاد منابع طبیعی و آبخیزداری از آن استفاده خواهد شد.
خزایی با اعلان اینکه با ستاندن مجوز از استانداری و سایر دستگاه ها برای شناسایی افراد و به کارگیری پهپاد اقدام می شود، اظهار داشت: بیش از ۹۵ درصد آتش سوزی ها به عامل انسانی وابسته است چونکه برخی فکر می کنند اگر بوته خاری در حاشیه جاده وجود دارد باید آنرا آتش زد درحالی که این خار ازلحاظ بحث های مرتع و جنگل؛ گونه پیشاهنگ و پیشرو است و خداوند آنرا به وجود آورده که در شرایط سخت استقرار پیدا کند و با ایجاد سایه و رطوبت گونه های دیگری در سایه آن رشد کنند.
خودداری از دخل و صرف بیش از اندازه در طبیعت
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با تاکید بر اینکه این مساله توالی اکوسیستم را رقم می زند و نباید دخل و صرف بیش ازحد در طبیعت داشت، اظهار داشت: جلوگیری از فرسایش آب وخاک با گونه های گیاهی ممکن می شود و همین درختان و مراتع هستند که در زمین اکسیژن تولید می کنند و کربن هوا را می گیرند و در بدن خودرا تغییر می دهند و بواسطه این اقدام تعدیل آب وهوا صورت می گیرد.
وی با یادآوری اینکه در زمینه همراهی سمن ها برای جلوگیری از آتش سوزی مراتع اقداماتی انجام شده است و اداره آموزش و ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان در حال برنامه ریزی است، اظهار داشت: در شهرستان های نهاوند و کبودرآهنگ ۵۰ نفر همیار طبیعت اعلام آمادگی کرده اند تا به محض اطلاع از حادثه حریق به منطقه اعزام شوند که در سراسر استان همدان این کار را انجام خواهیم داد.
اگر کمک مردم را نداشتیم اطفای حریق مراتع و منابع طبیعی ممکن نبود
وی با اعلان اینکه علاوه بر همیاران طبیعت گروه هایی از روستاییان، دهیاران و مردم در امتداد حفظ طبیعت با مجموعه همراهی دارند، اظهار داشت: اگر کمک مردم را نداشتیم اطفای حریق مراتع و منابع طبیعی ممکن نبود.
خزایی شماره های چهاررقمی ۱۵۰۴ منابع طبیعی و ۱۵۴۰ محیط زیست را پل ارتباطی مردم و مسئولان در زمینه گزارش موارد تخریب منابع طبیعی و یا اعلام حریق در مراتع در فصل تابستان عنوان نمود و اظهار داشت: مردم و مسئولان باید با یکدیگر متحد باشند.
آنچه مسلم است حفظ منابع طبیعی وظیفه ای همگانی است که باید با تدبیر و درایت دراین زمینه قدم برداشت و از امکانات موجود در امتداد حفاظت از منابع طبیعی، خصوصاً جنگل ها و مراتع بهره برد و صد البته فرهنگ سازی در ارتباط با حفظ منابع طبیعی در میان مردم را اولویت قرار داد.
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب