چطور ناباروری را درمان کنیم؟
کونفه: به گزارش کونفه، خبرگزاری سلامت نوشت: عدم توانایی در آبستن شدن بیش از یک سال، بدون جلوگیری از حاملگی را ناباروری می گویند. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت 15-10 درصد از زوج ها در جهان نابارور هستند. در ایران نیز 15 تا 20 درصد زوجین نابارور هستند.
عدم توانایی در حامله شدن بیشتر از یک سال، بدون پیشگیری از حاملگی را ناباروری می گویند. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت ۱۵-۱۰ درصد از زوج ها در جهان نابارور هستند. در ایران نیز ۱۵ تا ۲۰ درصد زوجین نابارور هستند. در این گزارش شما را با علل ناباروری و روش های درمان آن آشنا می نماییم.
سالها در آرزوی این هستی که مثل هزاران جوان دیگر سرو سامان بگیری و با همسر و همدمی همتراز زندگیت، زیر یک سقف، آرزوهای خویش را یک به یک محقق سازی.
بالاخره زندگی مشترکت با هر سختی و فراز و نشیبی که وجود دارد شکل می گیرد و حالا تو به دنبال بزرگترین آرزوی هر زوج جوانی هستی که نام و مقصدش فرزندار شدن است؛ فرزندی که با نگاه معصوم و خنده و گریه کودکانه اش هوش از سرت ببرد و بابا و مامان گفتنش حالت را خوش کند!
اما این اتفاق برای خیلی از افراد شبیه یک رؤیای تحقق نیافتنی است! کابوسی است که از روزی که نخستین نشانه های ناباروری بروز می کند و برگه آزمایش های پزشک متخصص را می نگری، همچون بختک شومی بر سرت فرود می آید و انگار کشتی آرزوهایت هر لحظه در دریای متلاطم زندگیت به غرق شدن نزدیکتر می شود. در گزارش پیشرو ما شما را با ناباروری و علل بروز و همینطور روش های درمان ناباروری آشنا می نماییم. ناباروری چیست؟
عدم توانایی در حامله شدن بیشتر از یک سال نزدیکی بدون پیشگیری از حاملگی را ناباروری می گویند. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت ۱۵-۱۰ درصد از زوج ها، نابارور هستند. در ایران نیز ۱۵ تا ۲۰ درصد زوج ها نابارور هستند.
علل ناباروری می تواند در ارتباط با زن، مرد و یا هر دو باشد. به صورت کلی ۴۵-۳۵ درصد از ناباروری ها در ارتباط با زنان، ۴۰-۲۰ درصد در ارتباط با مردان و ۱۵ درصد بدون علت هستند. تأثیر و خطرات عوامل محیطی در ایجاد نازایی چیست؟
ما در زندگی روزمره پیوسته در معرض بمباران سموم و مواد شیمیایی هستیم. این مواد در غذاها، پاکت های بسته بندی مواد غذایی، حشره کش ها، افزودنی ها، مواد نگهدارنده، پاک کننده های خانگی، اسپری ها و ذرات قابل استنشاق، مواد نگهدارنده چوب و مواد ضد کرم چوب به وفور یافت می شوند.
همهی عوامل فوق امکان دارد بر باروری اثر بگذارند. حقیقت اینست که ما در دریایی از هورمون ها و مواد شیمیایی غوطه ور هستیم و خیلی از این عوامل بر باروری ما اثر منفی دارند لیکن اغلب جدا کردن تک تک عوامل لطمه زا، کاری ناممکن یا بسیار دشوار است. مواد شیمیایی خانگی موثر در بروز ناباروری کدام است؟
شواهد فراوانی وجود دارند که نشان می دهند مواد شیمیایی موجود در خانه نظیر اسپری ها، پاک کننده ها و حشره کش ها بر باروری اثر منفی دارند. برخی مواد شیمیایی می توانند باروری را مختل کنند یا از رشد و تکامل تخمک بارور شده جلوگیری نمایند. اشعهی یونیزان
این نوع از اشعه که ذرات حاملگی به نام یون تولید می کنند، از اشعهی X حاصل می شود. این اشعه قدرت آنرا دارد که تغییراتی در سلول ایجاد نماید و نیز می تواند موجب سقط و نازایی شود. بیضه یکی از حساس ترین اعضای بدن نسبت به اشعهی X است. تحقیقات ثابت کرده است مردانی که در محیط کار خود با اشعهی X سر و کار دارند، امکان دارد تعداد اسپرم ها در آنها کاهش پیدا کند. اشعهی غیر یونیزان
این تششعات به صورت طبیعی توسط خورشید تولید می شوند و نمی توانند ایجاد یون بکنند. ما در زندگی روزمره از راه وسایل مختلفی مثل: رادار، تلفن همراه، امواج رادیویی، تلویزیون، کامپیوتر، پتوی برقی و دیگر وسایل در معرض این اشعه قرار داریم.
ممکن است خبرهای ترسناکی دربارهی خطرات مختلف تلفن های همراه برای سلامتی بدن به گوشتان خورده باشد. با این وجود دانشمندان معتقدند اثبات این مدعیات هنوز به تحقیقات بیشتر و دقیق تری نیاز دارد. فلزات سمی سنگین جیوه:
یک فلز سنگین سمی است که امروزه هوا، آب و خاک را در خیلی از نقاط جهان آلوده کرده است.آلودگی به جیوه در اثر سوزاندن سوخت های فسیلی و افزایش استفاده از آن در صنعت و کشاورزی بوجود آمده است. مقادیر خیلی کمی جیوه نیز در حشره کش ها، مواد پرکنندهی دندان، ماهی ها بخصوص ماهی تن یافت می شود.
بر اساس مطالعات انجام شده، از میان فلزات سمی، سرب، بیشترین خطرات را برای باروری مردان دارد. سرب می تواند موجب کاهش تعداد اسپرم ها، افزایش اسپرم های ناهنجار و با تحرک کمتر شود. کادمیم:
یک ماده سمی غیر آلی است که در توتون و تنباکو موجود است و می تواند در بدن جمع شود. این ماده می تواند عناصر غذایی مثل روی را که نقش مهمی در باروری زن و مرد دارند، بلوکه (مهار) کند. مس:
این فلز، هم سمی و هم حیاتی می باشد و آن بستگی دارد به این که شما چگونه در معرض این عنصر قرار گیرید. بدن شما از راه لوله های آب، سیم مسی موجود درIUD (وسیله داخل رحمی پیشگیری از بارداری)، استخرهای شنا و جواهراتی که استفاده می کنید، مس را جذب می کند. این فلز تمایل به افزایش غلظت خود در بدن دارد. مس و روی، آنتاگونیست همدیگر هستند؛ به این مفهوم که وقتی سطح مس در بدن بالا می رود، سطح روی در بدن کاسته می شود و چون روی نقش حیاتی در باروری زوجین دارد، تنظیم مس بدن در محدوده طبیعی اهمیت زیادی دارد. علل ناباروری در ارتباط با مردان چیست؟
کمبود تولید اسپرم یا عدم تولید اسپرم
اختلال در خروج اسپرم
اختلال در حرکت اسپرم
اختلال در سیستم ایمنی
اختلال در شکل ظاهری اسپرم که می تواند ناشی از اختلالات ژنتیکی باشد. علل ناباروری در ارتباط با زنان چیست؟
اختلال در تخمک گذاری که می تواند ناشی از بیماری های تخمدان و یا سایر عدد باشد. اختلال در رحم
اختلال در لوله های رحمی مثل چسبندگی لوله ها، انسداد لوله، پیچ خوردگی و یا ترشح ماده سمی از لوله ها جهت دستیابی به دلیل نازایی باید زن و مرد هر دو تحت بررسی قرار گیرند و در مرحله اول مرد است که باید بررسی شود. گرفتن تاریخچه از زن و مرد، معاینه جسمی و انجام آزمایشات، نخستین قدم در ارزیابی زوجین به حساب می آید.
زوجین باید در صورت داشتن هرگونه بیماری خاصی همانند دیابت، پرکاری و یا کم کاری تیروئید، نارسایی کلیه، بیماری قلبی و اختلالات خونریزی دهنده پزشک را در جریان قرار دهند؛ برای اینکه موارد ذکر شده می تواند بر باروری تاثیر بگذارد.
بعضی از داروها نیز می توانند در روند بارور شدن تأثیرگذار باشند؛ پس در صورت مصرف هر گونه دارویی بخصوص داروهای ضد افسردگی و فشار خون، پزشک و یا پرستار را در جریان قرار دهید.
در بعضی موارد زن و مرد مجبور هستند که از تخمک اهدایی و یا جنین اهدایی استفاده نمایند که این مساله حین بررسی آزمایش های هورمونی و گرفتن تاریخچه از زوجین مشخص می شود. امروزه اهدای تخمک در خانمهایی که گرفتار پیری زودرس تخمدان شده اند و ذخیره تخمدانی ندارند، شانس واقعی برای حامله شدن را بوجود می آورد.
رحم عضوی از بدن یک زن است و عمل اصلی آن ایجاد محیطی برای حاملگی است. در طول حاملگی رحم نقش پذیرش تخم، لانه گزینی و تغذیه این محصول را ایفا می کند؛ محصولی که بعدها تبدیل به یک نوزاد کامل می شود. رحم شکلی شبیه گلابی است که شامل فضای رحمی، لوله های رحم و تخمدان هاست.
به تمام روش هایی که در آنها مبادرت به برداشتن تخمک از تخمدان و بارور شدن آنها می شود فنون کمک باروری گفته می شود:
تکنیک های باوری رایج شامل زیفت«ZIFTk» و «آی وی اف- ای تی IVF-ET» است.
بارور شدن تخمک، تقسیم شدن تخم حاصل از آن و سپس تشکیل جنین در لابراتوار از مراحل خیلی مهم است که به آن باروری خارج رحمی یا آی وی اف گویند. روش کار در آی وی اف چگونه است؟
در این روش تخمک ها از تخمدان برداشته شده و در محیط مناسب آزمایشگاهی با اسپرم لقاح داده می شود و پس از تقسیم سلولی و تشکلی رویان ۸ سلولی، این رویان در داخل رحم جایگزین می گردد که به آن انتقال جنین یا امبریوترانسفر Embryo transfer اطلاق می شود و به صورت اختصار به آن «ET» می گویند.
نتایج حاصل از انجام این روش:
ممکن است تخمک های تخلیه شده از رحم بارور نشوند. امکان دارد تعداد زیادی تخمک از تخمدان تخلیه شود اما فقط تعداد کمی از تخم ها پس از تزریق اسپرم به داخل آنها بارور شود و آغاز به تقسیم کنند. امکان دارد تخمک به خوبی بارور شود و تعداد جنین های حاصل زیادتر از اندازه باشد؛ به صورتی که بتوان آنها را منجمد (فریز) کرد. نتایجی را که پس از انتقال جنین به رحم میتوان پیشبینی کرد
بروز حاملگی به صورتحاملگی داخل رحمی، حاملگی خارج رحمی، حاملگی داخل و خارج رحمی و چند قلویی که می تواند در هر کدام از موارد نامبرده اتفاق بیافتد. انتقال تخمک بارور شده به داخل لوله ای رحمی زیفت (ZIFT) نام دارد.
روش کار زیفت چیست؟ پس از تخلیه تخمک ها، اسپرم ها را در تخمک ها تزریق می کنند سپس آنرا در لوله رحم می گذارند و هر اسپرم در یک تخمک تزریق می شود که با صلاحدید پزشک میتوان تخمک بارور شده را در محیط کشت گذاشت، سپس از راه ایجاد یک برش کوچک بر روی شکم و با کمک تلویزیون و لاپاراسکوپ به لوله رحمی مادر دسترسی پیدا می کنند و سپس جنین را در لوله قرار می دهند.
نتایجی که میتوان پس از انتقال تخمک بارور شده به رحم، انتظار داشت به شرح زیر است؛ بروز حاملگی، حاملگی داخل رحمی، حاملگی خارج رحمی، حاملگی داخل و خارج رحمی و کاهش شکست این عمل منجر به تکرار آن می شود. میکرواینجکشن
جدیدترین روش، میکرو اینجکشن است که بعنوان آخرین دستکاری ظریف میکروسکوپی امروزه از آن استفاده می شود. روش عمل میکرواینجکشن چیست؟
مستقیماً یک اسپرم انتخاب و به داخل سیتوپلاسم تخمک تزریق می شود، سپس به صورت متوسط تعداد ۴-۳ عدد از تخمک هایی که اسپرم در آنها تزریق شده و تشکیل جنین ۴ سلولی یا بیشتر را داده اند در رحم یا لوله های رحمی قرار می دهند. برای تحریک تخمدان ها داروهای تحریک کننده تخمدان استفاده می شود. بهترین سیکل درمانی و مدت زمان آن چه زمانی است؟
مناسب ترین زمان شروع دارو و درمانی بین روز اول تا سوم قاعدگی است. سیکل درمانی معمولا در دو سیکل قاعدگی صورت می گیرد. در سیکل اول قاعدگی داروهایی تجویز می شوند که مانع از تخمک گذاری می شوند و مصرف این داروها تا قاعدگی دوم ادامه دارد و پس از آن مرحله دوم دارو درمانی با داروهای محرک تخمک گذاری شروع می شود.
در طی ۸-۷ روز پس از مصرف داروهایی که موجب افزایش فولیکولهای حاوی تخمک می شود، سونوگرافی انجام می گیرد تا وضعیت تکاملی و تعداد فولیکولها به وسیله سونوگرافی مشخص شود. اگر اندازه و تعداد فولیکولها مناسب بود، بهترین زمان برای برداشتن تخمک هاست. برداشت تخمک ها در اطاق عمل و تحت بیهوشی صورت می گیرد. اگر درمان با موفقیت همراه نباشد پس از دو ماه میتوان درمان را تکرار کرد و در صورت عدم موفقیت در یک سال، سه بار میتوان «IVF» و «زیفت» را تکرار کرد. روش آمنیوستنز چیست؟
آمینوستنز روشی است که طی آن مقدار کمی از مایه آمینوتیک اطراف جنین جهت نمونه برداری و بررسی آزمایشات کروموزمی به لابراتوار ژنتیک فرستاده می شود. بهترین زمان انجام آمنیوستنز چه زمانی است؟
بهترین زمان انجام آمنیوستنز ۱۶ هفتگی است. کشت کروموزمی جهت کاریوتایپ ۱۰ تا ۱۵ روز به طول می انجامد. طریقه انجام آمنیوستنز چیست؟
ابتدا با سونوگرافی محل دقیق جنین جفت را مشخص کرده، سپس مطمئن ترین نقطه برای وارد کردن سوزن را انتخاب می کنند. شکم با مواد ضد عفونی کننده تمیز می شود و پزشک سوزن ریز و بلند را از راه شکم به داخل حفره آمنیون، جایی که بیشترین مایه وجود دارد وارد می نماید و به اندازه ۲۰ میلی لیتر مایع می کشد. امکان دارد حین نمونه گیری احساس مختصری فشار و درد وجود داشته باشد. پس از نمونه گیری سفارش می شود ۲ تا ۳ روز از کارهای سنگین پرهیز شود.
چنانچه احساس نشت مایع یا خونریزی رخ داد حتما با پزشک خود تماس گرفته و او را در جریان بگذارید. کدام افراد کاندید آمنیوستنز هستند؟
موارد پرخطر در غربالگری سه ماهه اول یا دوم
افرادی که سابقه فرزند با مشکلات کروموزومی مثل سندرم داون دارند.
افراد حامل جابه جایی یا ناهنجاری کروموزمی.
زوج هایی که در معرض خطر داشتن فرزند مبتلا به بیماری ژنتیکی قابل تشخیص مثل تالاسمی یا کم خونی داسی شکل و یا فیبروز کیستی هستند.
افرادی که دارای سابقه نقص لوله عصبی باز مثل اسپاینا بیفیدا در حاملگی قبلی هستند. آمنیوستنز چه مزایایی دارد؟
آمنیوستنز تست تشخیصی است که می تواند بگوید کودک شما دارای مشکل کروموزومی است یا نه. این تست یکی از ایمن ترین و کم خطرترین تست های تشخیصی است. معایب و خطرات آمنیوستنز کدام است؟
خطرات ناشی از آمنیوستنز شامل از دست دادن جنین به میزان یک مورد از ۳۰۰ مورد و عفونت ۲-۱ مورد در هر ۳۰۰۰ آمنیوستنز است.
جراحت جنین بسیار نادر است. احتمال آبریزش و خون ریزی متعاقب آمنیوستنز وجود دارد که اغلب اوقات خود به خود قطع می شود.
بیشتر بخوانید: توصیه به بیماران کرونایی/ با این دمنوش ها به جنگ کووید بروید
درمان نفخ معده با معجزه گیاهی/ این گیاهان مشکل روده ای شما را برطرف می کند
۲۷۱ ۳۵
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب