کرونا مصرف فست فود را کم کرد
ایسنا نوشت: بررسی های یک مطالعه بر روی بیشتر از ۲۱ هزار خانوار ایرانی نشان داده که مصرف فست فود در دوران قرنطینه در خانوارهای ایرانی به شدت کاسته شده است. باآنکه امکان دارد که این اتفاق را خوشایند بدانیم؛ اما اینکه چه غذاهایی جایگزین فست فودها در خانوارهای ایرانی شدند و همینطور نتایج کلی سلامتی آن، نیازمند مطالعات بیشتری است.
همه گیری بیماری کووید-۱۹ خیلی از کشورها را مجبور کرد تا برای کنترل شیوع بیماری، قرنطینه جزئی یا کامل برقرار کنند. این قرنطینه ها، سبب محدودیت فعالیت بدنی در فضای باز و دسترسی به غذاهای تازه شده و استرس روانی را افزایش داده است. همین موارد می تواند بر عادات غذایی روزانه افراد تأثیر بگذارد. همینطور افراد امکان دارد به علت بیماری و استرس، میل به مصرف «غذاهای راحت» داشته باشند. اخبار ناخوشایند و برخی شایعات در مورد کووید-۱۹ می تواند اضطراب، ترس و وحشت را در افراد تشدید کرده و امکان دارد افراد برای مقابله با استرس، افسردگی و اضطراب و همینطور ایجاد احساس کاذب شادی، به سمت پرخوری و مصرف بیشتر غذاهای پرکالری و قندی بروند. از طرفی همه گیری امکان دارد عادات غذایی مثبتی همچون صرف زمان بیشتر برای پخت وپز و کاهش مصرف فست فودهای ناسالم هم به همراه داشته باشد. از آن جا که تأثیر همه گیری بر رفتارهای غذایی و انتخاب های غذایی افراد در جمعیت های مختلف می تواند متفاوت باشد، پژوهشگران با انجام یک مطالعه تغییراتِ فراوانی مصرف فست فود را در خانوارهای ایرانی در دوران قرنطینه، نسبت به پیش از همه گیری مورد بررسی قرار دادند و همینطور علل این تغییرات را هم در یک نمونه از کل کشور، ارزیابی کردند. این مطالعه بخشی از یک پیمایش توصیفی-تحلیلی مقطعی در سرتاسر کشور بود که با استفاده از پرسش نامه الکترونیکی آنلاین انجام شد. این پرسش نامه از ۱۶ فروردین تا ششم اردیبهشت ۱۳۹۹ که ایران در قرنطینه قرار داشت، تکمیل شد. نامه ای رسمی از جانب اداره تغذیه جامعه وزارت بهداشت، به معاونت های بهداشتی و درمانی و دفاتر تغذیه جامعه دانشگاه های علوم پزشکی کل استانهای کشور ارسال شد و از آنها درخواست شد که لینک پرسش نامه را از راه کارکنان بهداشت و تغذیه استان در بین جامعه زیر پوشش خدمات خود به اشتراک گذارند. همینطور لینک پرسش نامه به طور گسترده در شبکه های اجتماعی و پیام رسان های محبوب مانند تلگرام و واتساپ توزیع شد. در مجموع ۲۱ هزار و ۲۹۰ خانوار از تمام استانهای کشور پرسش نامه را تکمیل کرده و وارد مطالعه شدند. میانگین سنی سرپرست خانوار ۴۴.۷ سال و اندازه خانوار در بیشتر از ۸۰ درصد از شرکت کنندگان سه نفر یا بیشتر بود. بیشترین و کمترین تعداد مشاغل سرپرستان خانوار به ترتیب شغل آزاد ( حدود ۳۴ درصد) و بهورز (نزدیک به سه درصد) بود. بررسی ها در مورد سطح تحصیلات سرپرست خانوار نشان داد که تحصیلات زیر دیپلم و کاردانی به ترتیب بیشترین (۳۳ درصد) و کمترین (۷.۳ درصد) فراوانی را داشتند. یافته های این مطالعه حاکی از این بود که تغییر قابل توجه در دفعات مصرف فست فودها در طول قرنطینه کووید-۱۹، توسط حدود ۷۶.۲ درصد از شرکت کنندگان گزارش شده است که از این تعداد ۷۴.۸ درصد کاسته شده و تنها دو درصد از خانوارها مصرف فست فودها را افزایش داده اند. در این تحقیق مشخص شد که خانوارهایی که حداقل یک کودک زیر پنج سال داشتند، کمتر احتمال داشت مصرف فست فودها را کاهش دهند. در حالیکه خانوارهایی که درآمدشان در طول قرنطینه به صورت چشم گیری کاسته شده بود و در استانهای محروم زندگی می کردند، احتمال بیشتری داشت که فست فودها را کاهش داده یا از سبد غذایی شان حذف نمایند. طبق این بررسی؛ در بین افرادی که مصرف فست فود خویش را کاهش داده بودند، حدود ۸۲ درصد از آنها فست فود را به صورت کامل از سبد غذایی خود حذف کرده بودند. ترس از آلوده شدن فست فودها به ویروس کرونا و افزایش تعداد افراد در خانه، به ترتیب بیشترین و کم ترین دلیل کاهش مصرف فست فودها بوده است. برخلاف یافته ها این تحقیق؛ در مطالعه ای در لهستان، خانواده های دارای فرزند و آن هایی که در منطقه ای با تولید ناخالص داخلی (GDP) بالاتر زندگی می کنند، شانس بیشتری برای تبعیت از الگوی غذایی ناسالم داشتند. همینطور بررسی های گذشته نشان داده است که از دست دادن شغل و درآمد در نتیجه تعطیلی های دولتی، منجر به اثرات نامطلوب بر امنیت غذایی افراد صدمه پذیر در کشورهای کم درآمد و متوسط می شود. به این صورت که افراد فقیر با صرف بیشتر درآمد برای غذاها، به سمت خرید ارزان ترین کالری ها مانند فست فودها می روند که عموماً سرشار از کالری، چربی و قند هستند؛ اما از نظر مواد مغذی ضعیف هستند. ولی در بررسی کشور ما مشخص شد که کاهش درآمد، با کاهش مصرف فست فودها مرتبط می باشد. به قول پژوهشگران این تحقیق؛ از یافته های جالب توجه این مطالعه این است که همه گیری کووید-۱۹، جدا از همه جنبه های فاجعه باری که داشته، فرصتی غیرمنتظره برای تغذیه سالم فراهم نموده است. باآنکه کاهش مصرف فست فودهای ناسالم قطعا می تواند برای سلامتی مفید باشد، اما جایگزین های این غذاهای محبوب هم به همان اندازه مهم هستند که این مورد مستلزم مطالعات بیشتری است. این پژوهشگران معتقدند که باآنکه مصرف فست فودها در طول قرنطینه کاسته شده است، اما مداخلات بهداشت عمومی مناسب برای حفظ این روند کاهشی نه تنها در طول همه گیری، بلکه بعد از این دوره هم مورد نیاز است و همینطور مطالعات بیشتر برای ارزیابی چند جنبه از تغییرات مصرف فست فود و نتایج آن ضروری می باشد. در انجام این تحقیق؛ سمیرا ربیعی، دلارام قدسی، مریم امینی، بهاره نیکویه، حمید راسخی و تیرنگ نیستانی؛ پژوهشگران انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اعظم دوست محمدیان زهرا عبدالهی از مرکز تحقیقات بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی ایران و مینا مینائی، فرزانه صادقی قطب آبادی از گروه تغذیه جامعه معاونت بهداشت وزارت بهداشت، با یکدیگر مشارکت داشتند. یافته های این مطالعه، ۲۴ مهرماه سالجاری (۱۶ اکتبر ۲۰۲۱) به صورت مقاله علمی با عنوان «تغییر در مصرف فست فود در خانوارهای ایرانی در دوره قرنطینه ناشی از اورژانس ویروس کووید-۱۹، نظارت ملی غذا و تغذیه» در نشریه Food Science & Nutrition انتشار یافته است. ۴۷۲۳۱
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب