خانه ملت به داد جنگل ها برسد
به گزارش كونفه در ایام گرم سال احتمال آتش سوزی وجود دارد كه می تواند باعث خسارت های هنگفت به منابع ملی و طبیعی كشور شود. در آخرین روز بهار، تجربه چندین آتش سوزی سنگین در شمال و جنوب كشور را داشته ایم.
به گزارش کونفه به نقل از مهر، بامداد نو نوشت: در ایام ابتدایی سال جاری بود که همه خوشحال از بارش های گسترده باران در سرتاسر کشور به محصول پربار باغات و زمین های کشاورزی فکر می کردند. در همان روزها البته به این مهم اشاره کردیم که با سبز شدن مراتع و جنگل ها و پراکندگی گیاهان خودرو، در ایام گرم سال احتمال آتش سوزی وجود دارد که می تواند باعث خسارت های هنگفت به منابع ملی و طبیعی کشور شود. حالا در آخرین روز بهار ۹۹، تجربه چندین آتش سوزی سنگین در شمال و جنوب کشور را داشته ایم. داغی که بر دل جنگل های زاگرس نشسته تابحال از همه سنگین تر بوده است.
کافی است اخبار در رابطه با آتش سوزی ها در یک هفته گذشته را در رسانه ها مرور کنید. از فضاهای سبز تهران گرفته تا بوئین زهرا و طارم، شهرستان خمین در استان مرکزی و ایذه در استان خوزستان، بخشی از جنگل های پره سر در استان گیلان و زمین های کشاورزی شیروان در خراسان شمالی تنها بخشی از مواردی هستند که می توان مشاهده کرد. این در شرایطی است که اعلام می شود متأسفانه بعضی از این حریق ها عمدی هستند. در بزرگترین این آتش سوزی ها، دو دامدار ساکن در حاشیه کوه خائیز در استان کهگیلویه وبویراحمد به علت اختلاف ملکی مبادرت به آتش زدن اراضی مورد اختلاف می کنند که به علت بی احتیاطی و شدت وزش باد، آتش به مراتع و جنگل های خائیز سرایت کرد. همین کار باعث شد تا کوه خائیز و مراتع و جنگل های بکر آن در کوه های زاگرس چندین روز در آتش بسوزند. اما یک نکته در تمام حریق های روی داده در کشور مشترک است. این نکته مشترک هم به نبود امکانات کافی و تخصصی در این حوزه باز می گردد. مورد دیگر هم ساده انگاری از جانب برخی مسؤولان و مردم در اینباره است که حتی بعضی از آنها اعتقاد دارند آتش بالاخره خودش خاموش خواهد شد. چرا بی تفاوت؟
اینکه همچنان طرح و برنامه مشخص، مدون و هم اصولی برای پیشگیری یا برخورد با حریق در مراتع وجود ندارد از نکاتی است که همچنان مورد سوال کارشناسان و متخصصان حوزه منابع طبیعی و جنگل داری است. برخی این مسئله را در رابطه با مجلس شورای اسلامی می دانند که باید برای این مورد به فکر قانون و مصوبات اجرایی بود. آقای رضا سیاه منصور، یکی از اعضای هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در اینباره گفته است: بی اهمیت شمردن آتش سوزی های جنگلی و تنظیم نکردن طرح های مدیریتی برای احیای عرصه های طبیعی می تواند منجر به وقوع پدیده های طبیعی سنگین تری مانند سیل و رانش زمین شود.
این کارشناس محیط زیست آتش سوزی و تخریب در جنگل ها را از عوامل مؤثر در وقوع سیل، زلزله، تغییر اقلیم، آلودگی هوا، تشکیل کانون تولید ریزگرد، فرسایش، ژنتیک، خاک و… دانسته و به ایسنا گفته است: صفحات تکتونیک زمین به جز در کمربندهای آتشفشانی به علت وزن و تمرکز مکانی نیرویی که بر آنها وارد می شود، شکل تقریباً پایداری دارد و امکان دارد هر چند سال یا چندصد سال یک مرتبه گرفتار جابه جایی و بی ثباتی شوند اما زمانی که آتش سوزی در عرصه های طبیعی رخ می دهد و به دنبال آن فرسایش خاک، تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین، ذوب شدن یخ های قطبی، تغییر در نوع بارش ها و افزایش دمای خاک پیش آید، نظم موجود بر نیروی وارده بر صفحات تکتونیک زمین برهم می خورد و می تواند منجربه وقوع زمین لرزه شود ازاین رو نباید تصور نماییم که آتش سوزی در رویشگاه های زاگرس سطحی است و اهمیتی ندارد. وی تاکید کرده است: سیل های گوناگونی که در سال ۹۸ در استان های لرستان، خوزستان، ایلام، مازندران، کرمانشاه و سایر نقاط کشور رخ داد نتیجه نوع مدیریت و نگرش ما نسبت به عرصه های طبیعی کشور همچون جنگل ها بود. پای تغییرات اقلیمی هم در بین است
تغییرات اقلیمی؛ اتفاقی است که در دو دهه اخیر بیشتر از جانب کارشناسان و حتی بخشی از مردم مورد توجه قرار گرفته است. تغییرات اقلیمی سبب شده است تا ایران که سرزمین نیمه خشکی بود حالا در آستانه خشکی کامل قرار بگیرد. همین تغییر اقلیم حتی سبب شده است تا میانگین دمای هوا در کشور از یک سو بالا رفته و از طرفی شاهد کاهش بارندگی ها و نامنظم شدن آن در کشور باشیم. آقای سیاه منصور درباره پدیده تغییر اقلیم هم با اشاره به اینکه حالا به علت وجود پدیده تغییرات اقلیمی سطح آتش سوزی های جنگلی بسیار گسترده تر شده و به سطوح چند میلیون هکتاری رسیده است، اظهار داشت: حالا آتش سوزی در استرالیا بیشتر از یک ونیم ماه ادامه پیدا می کند و در آمازون (ریه های زمین) سیبری، آمریکا، فرانسه، اسپانیا و… شاهد آتش سوزی های مهیبی در سطح وسیع هستیم.
وی افزود: سطح آتش سوزی ها در جنگل های ایران نسبت به خیلی از کشورها به علت تفاوت در پوشش گیاهی، شرایط اقلیمی و … گستردگی کمتری دارد اما منابع طبیعی کشور محدود است وغالبا این منابع دست خورده یا تخریب شده اند ازاین رو آتش سوزی در سطح کم هم یک فاجعه برای رویشگاه های کشور به حساب می آید. این عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات لرستان از دیدگاه بعضی از مسؤولان درباره بزرگنمایی رسانه ها درباره آتش سوزی های جنگل ها انتقاد کرده و یادآور شده که از قضا «حساس بودن و شکننده بودن این اکوسیستم ها اهمیت آتش سوزی در این مناطق را دوچندان می کند.» مجری ملی طرح تحقیقاتی آتش سوزی در کشور تاکید کرده است که: آتش سوزی های زاگرس در وهله اول برای مردم و ساکنان حوزه های آبخیز و مدیران ملی و منطقه ای زنگ خطری بود تا آگاه باشند که باید سلامت و معیشت مردم و ساکنان این مناطق را فراهم نمایند و ضمن طرح یک برنامه مدیریتی برای اطفای بموقع حریق همینطور احیای جنگل های سوخته را در دستور کار خود قرار دهند.
این عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور درباره تاثیر اکوسیستم در میزان خسارات ناشی از حریق در جنگل ها ازجمله جنگل های هیرکانی اظهار داشت: آتش سوزی در بعضی اکوسیستم ها پوشش گیاهی را در سطح محدودی از بین می برد که در صورت مدیریت درست می توان این اکوسیستم ها را بعد از گذشت چند سال تا حدودی احیا کرد اما اگر جنگل های هیرکانی گرفتار حریق شوند امکان دارد در بعضی مناطق آن تا عمق یک متر «بلوک سوخته خاک» ایجاد شود که با عنایت به میزان بارندگی در جنگل های هیرکانی می تواند فرسایش شدید و از بین رفتن مواد غذایی خاک را به همراه داشته باشد. در نتیجه اگر جنگل های هیرکانی گرفتار حریق شوند ترکیب و تیپ گیاهی آن منطقه تغییر خواهد نمود و تغییر اقلیم در آن مناطق قطعی خواهد بود ازاین رو نباید نسبت به آتش سوزی های جنگلی در این منطقه سهل انگاری کرد. مجلس ورود کند
در حالیکه این کارشناس محیط زیست از تبعات جبران ناپذیر آتش سوزی در جنگل های هیرکانی شمال کشور گفته است، چند روز قبل بود که فرماندار رضوانشهر از آتش سوزی عمدی در جنگل های پره سر این شهرستان گفت. در این آتش سوزی هم که از اوال هفته قبل شروع شد مردم، نیروهای جنگلبانی، آتش نشانی و شهرداری دست به دست هم دادند تا آتش مهار شود. آقای محمدمهدی مظفری درباره علت این آتش سوزی هم اظهار داشته بود: عامل اصلی بروز این آتش سوزی که برپایه بررسی های انجام شده عمدی بوده، شناسایی شده و مبحث در دست پیگیری است. در این اتفاق تلخ متأسفانه سه هکتار از جنگل پره سر گرفتار آتش سوزی شد که البته به علت وجود برخی درختان سوزنی برگ زمینه اشتغال زایی زیاد در منطقه به وجود آمده است.
در شرایط فعلی که مجلس یازدهم با توان و قدرت بالایی کار خویش را شروع کرده است لازم است کمیسیون های در رابطه با مسائل محیط زیست و منابع طبیعی باید دست به اقدام جدی زده و با تصویب قوانین لازم در زمینه آتش افروزان در پهنه های جنگلی و هم اجبار دولت به تهیه و تأمین امکانات و ابزار لازم برای مقابله با آتش سوزی های بزرگ در منابع طبیعی گام جدی برای حفاظت از محیط زیست کشور بردارند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب