کلونی های بزرگ فروش مکمل های جعلی در بازار تهران
به گزارش کونفه، دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی ایران، با تشریح وضعیت صنعت مکمل در کشور، از فعالیت بیشتر از 300 شرکت در این عرصه اطلاع داد و تصریح کرد که تمام مراحل تولید، توزیع و عرضه مکمل ها تحت نظارت سازمان غذا و دارو صورت می گیرد و محل مجاز عرضه این فرآورده ها فقط داروخانه ها هستند...
دکتر محمد ناصری با اشاره به اینکه حدودا تمامی مکمل های موردنیاز کشور در داخل تولید می شود و واردات در این زمینه ممنوع می باشد، با این حال اخطار داد که با توجه به این ظرفیت، بازار مکمل ها در معرض تهدید جدی قاچاق و عرضه بدون مجوز قرار دارد.
ناصری با ابراز نگرانی از گسترش فروش مکمل های قاچاق بخصوص در عرصه مکمل های ورزشی تاکید کرد: این فرآورده ها اغلب به شکل پودر عرضه می شوند و احتمال آلوده شدن آنها به مواد نیروزا و استروئیدهای ممنوعه بسیار بالاست؛ مصرف چنین محصولات خطرناکی می تواند سلامت کبد، کلیه و سیستم قلب و عروق جوانان را تهدید کند.
در ادامه گفت و گوی تفصیلی دکتر محمد ناصری - دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی ایران را می خوانید:
صنعت مکمل ایران؛ بیشتر از ۳۰۰ شرکت فعال و ۱۰۰ کارخانه تولیدکننده دکتر محمد ناصری در گفت و گویی تفصیلیبا اشاره به وضعیت صنعت مکمل در کشور اظهار داشت: بیشتر از ۳۰۰ شرکت در عرصه تولید مکمل ها فعال می باشند. از این مقدار، حدود ۱۰۰ شرکت دارای کارخانه تولید مکمل اند که بیشتر از ۹۰ درصد آنها کارخانه های داروسازی هستند که بخشی از ظرفیت تولیدی خودرا به تولید مکمل اختصاص داده اند. تنها حدود ۱۰ درصد شرکتها به شکل تخصصی صرفا در عرصه تولید مکمل فعالیت دارند.
وی اضافه کرد: ضوابط جاری کشور به شکلی است که برای تولید مکمل هم تقریبا همان الزامات تولید دارو لازم است تا مجوزهای لازم صادر شود. از میان ۳۰۰ شرکت فعال، حدود ۲۰۰ شرکت صاحب دانش فنی فرمولاسیون و تولید هستند و در عرصه بازاریابی و مارکتینگ توانایی بالایی دارند. این شرکتها محصولات خودرا با نام تجاری خودشان در کارخانه های دیگر تولید و به بازار عرضه می کنند.
مکمل های مجاز فقط در داروخانه ها عرضه می شوند دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی تصریح کرد: مکمل های تولید ایران به شکل کامل از راه شرکت های پخش دارویی تخصصی توزیع می شوند و محل عرضه مجاز آنها تنها داروخانه هاست. بیشتر از ۱۶ هزار داروخانه در کشور مکمل های مجاز را در اختیار مردم قرار می دهند و تمام زنجیره واردات مواد اولیه، تولید، توزیع و عرضه، زیر نظر سازمان غذا و دارو کنترل می شود.
تولید داخلی پاسخگوی نیاز کشور است ناصری در جواب سوالی درباره ی ممنوعیت واردات مکمل ها هم اظهار داشت: واقعیت این است که وجود برخی محصولات خارجی می تواند به فضای رقابتی کمک نماید، اما تولید داخلی اکنون توان پاسخگویی به نیاز کشور را دارد. در بیشتر فرآورده های مکمل، تولیدکنندگان مختلفی در کشور فعال اند و هیچ انحصاری دراین خصوص وجود ندارد. همین فضای رقابتی، خود عامل رشد کیفیت محصولات داخلی است.
وی اضافه کرد: تقریبا تمام مکمل های موردنیاز در داخل کشور تولید می شود و تنها بعضی از ترکیبات و مواد جدید که اخیرا در سطح جهانی شناسایی شده اند، هنوز وارد مرحله تولید داخلی نشده اند؛ اما شرکت های ایرانی درحال شناسایی این ترکیبات و توسعه دانش فرمولاسیون آنها هستند.
تمایل فرهنگی به محصولات خارجی دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی ایران در جواب سوالی درباره ی تمایل برخی مصرف کنندگان به استفاده از فرآورده های خارجی اظهار داشت: این تمایل فرهنگی در خیلی از کالاها وجود دارد و محدود به مکمل ها نیست. در عین حال، در شرایطی که تأمین مواد اولیه باکیفیت مناسب فراهم باشد، تفاوت کیفی قابل ملاحظه ای میان مکمل های داخلی و خارجی وجود ندارد.
وی اضافه کرد: در عرصه مکمل هم مانند سایر صنایع نمی توان ادعا کرد که در سطح جهانی رتبه نخست هستیم، اما با عنایت به کارآفرینی، ارزآوری و تاثیر مثبت این صنعت بر سایر بخش ها، توسعه تولید داخل به نفع کشور بوده است.
تولید مکمل های تحت لیسانس با مواد اولیه مشابه چین و هند ناصری درادامه در جواب سوالی درباره ی تولید مکمل های تحت لیسانس کمپانی های خارجی توضیح داد: عمده تفاوت در محصولات تحت لیسانس به منبع تأمین مواد اولیه بازمی گردد. خیلی از مواد اولیه مکمل ها از کشورهای چین و هند تأمین می شود؛ ازاین رو امکان دارد حتی در فرآورده های تحت لیسانس هم مواد اولیه از همان منابع وارد شود.
وی اضافه کرد: در تعدادی موارد، محصولات تحت لیسانس با تجهیزات و ماشین آلات مدرن تر صورت می گیرد و بدین سان بخشی از پروسه کیفیت به سیستم تولید و ماشین آلات مربوط می شود و نمی توان تأثیر این موارد را منتفی دانست و امکان دارد تفاوت هایی ایجاد نماید. در عین حال، در مورد فرآورده های روتین و پرمصرف، این تفاوت ها چندان جدی و معنادار نیست.
چالش های صادراتی؛ از تأمین ارز تولید تا روابط سیاسی دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی ایران درباب صادرات مکمل های ایرانی هم اظهار داشت: در حوزه صادرات توفیق زیادی نداشته ایم؛ بخشی از این مورد به تمرکز شرکتها بر بازار داخلی و مشکلاتی مانند تخصیص ارز و طولانی شدن پروسه تأمین مواد اولیه بازمی گردد.
وی اضافه کرد: صادرات تابع مسایل دیگری هم هست، همچون روابط سیاسی و اقتصادی میان کشورها و محدودیت های نقل وانتقال پول. از طرفی هم برخی کشورها هم برای دفاع از صنایع داخلی خود، سیاستهای مشابهی در محدودسازی واردات دارند.
گسترش نگران کننده مکمل های قاچاق در فروشگاه ها و فضای مجازی ناصری در ادامه صحبت هایش در جواب سوالی درباره ی وضعیت مکمل های قاچاق در کشور هم اظهار داشت: بیشتر از یک سال است که موضوع مکمل های قاچاق را از راه نهادهای مختلف همچون ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، پلیس امنیت اقتصادی، وزارت بهداشت، وزارت ورزش، سازمان تعزیرات حکومتی و غیره، پیگیری می کنیم؛ اما هنوز پاسخ روشنی دریافت نکرده ایم و نتوانسته ایم کسی را پای کار مبارزه با قاچاق مکمل بیاوریم.
او اضافه کرد: مسلم آن است که در عرصه قاچاق دارند آزادانه در فضای فیزیکی یعنی فروشگاه هایی که مجوزی برای فعالیت در این زمینه ندارند، فعالیت می نمایند. فروش مکمل ها در فروشگاه های غیرمجاز، عطاری ها و حتی برخی سوپرمارکت ها درحال گسترش است، در حالیکه عرضه مکمل خارج از داروخانه تخلف به حساب می آید.
کلونی های بزرگ عرضه مکمل قاچاق در بازار تهران وی اضافه کرد: کلونی های بزرگی در بازار تهران برای عرضه مکمل های قاچاق ایجاد شده اند و متاسفانه به سبب نبود برخورد قاطع، ذهنیت اشتباهی در بین کنشگران این حوزه شکل گرفته است. در فضای مجازی هم سایت ها و کانال های متعدد، مکمل های قاچاق و تقلّبی را آزادانه تبلیغ و عرضه می کنند که این مورد بسیار خطرآفرین است.
او اظهار داشت: بخشی زیادی از آن چه که در بازار اتفاق می افتد، در ارتباط با مکمل های ورزشی است. از طرفی هم بخشی از مکمل های غیرورزشی مانند مولتی ویتامین ها و قرص های جوشان دارد پایشان به سوپرمارکت ها باز می شود؛ این مورد بخصوص در سوپرمارکت های بالاتر از مرکز شهر و ویترین آنها خودنمایی می کند و متاسفانه تذکری هم به این اقدام خلاف و بدون مجوز داده نمی شود و این پدیده درحال گسترش است.
ناصری اضافه کرد: از این بدتر، فضای مجازی است اینستاگرام، کانال های تلگرام و اینترنت مملو از سایت هایی است که عرضه مکمل دارند و بطور قطع تمام مکمل هایی که دارند عرضه می کنند یا قاچاق است یا تقلّبی و حتی در بستر برخی پلت فرم ها این ها دارند تبلیغ می کنند و توسعه فروش شان اتفاق می افتد.
او همین طور با اشاره به نقش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت ورزش و جوانان در عرصه پیشگیری و مطالبه گری در حوزه مکمل های تقلّبی و قاچاق، اضافه کرد: مطابق قانون، هر دستگاهی که مجوز فعالیتی را صادر می کند، مسوول نظارت بر عملکرد درست همان کسب وکار است؛ ازاین رو سازمان غذا و دارو تنها مسوول کنترل داروخانه است و این کار از راه دانشگاه های علوم پزشکی صورت می گیرد. اما اگر کنار همین داروخانه سوپرمارکتی فعالیت کند و مکمل بدون مجوز ورزشی عرضه کند، وزارت بهداشت مسوول نظارت بر آن نیست؛ مگر آن که با سیستم قضایی و حکم قضایی وارد شود.
وی در این زمینه اضافه کرد: همین مساله را در وزارت ورزش هم داریم و ذهنیت آن است که اگر در عرصه باشگاه های ورزشی مجوزی داده می شود، ازاین رو کنترل ها بر آن است که در باشگاه مکمل های بدون مجوز فروخته نشود. اما اگر در همین باشگاه مربی مکملی را عرضه نمود، وزارت ورزش نمی تواند وارد این ماجرا شود.
وزارتخانه های بهداشت و ورزش مطالبه گر مواجهه با قاچاق باشند ناصری اظهار داشت: کوتاهی که وزارتخانه های بهداشت و ورزش در این زمینه دارند شاید آن است که طلبکار حوزه های نظارتی بر این ماجرا نیستند؛ این دو مجموعه به شکلی مسئولیت سلامت مصرف کننده ها را هم بر عهده دارند ازاین رو مطالبه گری در این زمینه از جانب این دو وزارتخانه باید جدی باشد. از طرفی حوزه های برخوردی هم این بحث را دارند که وقتی کسی از ما مطلبی را نمی خواهد ما چه کاری باید انجام دهیم؟ کسی باید اعتراض داشته باشد تا برخورد شود.
او اضافه کرد: هرچند شاید ارزیابی اقتصادی دقیقی انجام نشده باشد اما به نظر نمی رسد حجم بازار مکمل حداقل در مکمل های ورزشی بدون مجوز و قاچاق، کمتر از محصولات مجاز باشد؛ یعنی حجم بسیار زیادی است. با این حال نکته جالب در رفت و آمدهایمان در این یک سال جهت پیگیری موضوع مواجهه با قاچاق آن است که برخی علاقه دارند به موضوع قاچاق مکمل ها به عنوان موضوع فرهنگی نگاه کنند؛ این درحالیست که از دید من خیلی از مسائل فرهنگی مان بدون رسیدگی به تخلف و قرار دادن مجازات، به نتیجه نرسیده است.
او درباره ی جرایم این مورد هم اظهار داشت: جریمه هست اما برای برخی خوشایند نیست که در این زمینه ورود کنند و برآیند من در این یکسال پیگیری این است که تمایل به برخورد که منجر به نارضایتی شود، وجود ندارد وتمایل آن است که کج دار و مریز و با آموزش و ریش سفیدی و از این قبیل مسایل، این مورد و پدیده را جمع نماییم. اما واقعیت این است که اگر قرار بود اینطور باشد که در قانون برای هیچ تخلفی مجازاتی تعیین نمی شد. شاید بتوان اظهار داشت که پرهیز دارند از ورود به این مورد و این علامت سوالی است که چرا اینطور است.
هشدار جدی درباره ی آلودگی مکمل های ورزشی قاچاق به استروئید و مواد نیروزا دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی هشدار داد: وضعیت در عرصه مکمل های قاچاق اصلا وضعیت مناسبی نیست بخصوص در عرصه مکمل های ورزشی و بسیار هم این مورد خطرناکست. در عرصه مکمل های ورزشی که عمدتا به شکل پودر عرضه می شوند چند خطر بزرگ وجود دارد؛ ابتدا این که خیلی از مصرف کنندگان آن قشر جوان و در حقیقت گروهی هستند که مقرر است بار جامعه را در آینده نزدیک به دوش کشند. خطر دوم هم آن است که این مکمل ها در مقادیر زیاد و در طولانی مدت استفاده می شوند. از طرفی هم تمایل مصرف کننده ها به مشاهده اثربخشی این ها بسیار زیاد است و تمایل دارند مثلاً طی یک ماه اثر آنرا روی بدن خود مشاهده کنند. ازاین رو تولیدکننده این مواد به اضافه کردن مواد نیروزا و ممنوعه و انواع و اقسام استروئیدها ترغیب می شود.
او با این حال اظهار داشت: موضوع بعدی آن است که آلوده کردن یک مکمل ورزشی به مواد غیرمجاز، نیروزا و صدمه رسان چندان کار سختی نیست؛ چونکه عمده محصولات ورزشی در قالب پودر عرضه می شوند و انواع استروئیدها و مواد نیروزا به آن اضافه می شود. گاها در گذشته هورمون هایی که استروئیدی حیوانات بود مثلاً ویالی که به اسب مسابقه می زدند، استفاده می شد! در مجموع در این پودرها مواد نیروزا و ترکیبات استروئیدی می زنند که به وسیله سیستم های مبارزه با دوپینگ به عنوان مواد ممنوعه اعلام شده و از سویی هم درست کردن آن یک اختلاط ساده است و کار چندان پیچیده ای نیست.
مکمل های ورزشی قاچاق؛ تهدید خاموش برای جوانان ناصری اظهار داشت: در موضوع مکمل های ورزشی واقعاً موضوع هشدارآمیز و خطرآفرین است و باید یک فکر جدی برای آن کرد. موضوع دیگر از سفارش و سفارش رد شده و خطر آن خیلی جدی است.
دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی هشدار داد: در مجموع مکمل های ورزشی قاچاق یکی از نگرانی های اصلی ما هستند. این محصولات اغلب به شکل پودر عرضه می شوند و به آسانی قابل آلوده شدن به مواد نیروزا و استروئیدهای ممنوعه هستند. مصرف این مکمل ها بخصوص در بین جوانان و ورزشکاران می تواند صدمه های جدی به سلامت کبد، کلیه و سیستم قلب و عروق وارد کند.
ناصری درباره ی عوارض مکمل های بدون مجوز اظهار داشت: متاسفانه ردیابی و مستندسازی دقیقی از عوارض ناشی از مصرف این محصولات وجود ندارد. چونکه این مواد در طولانی مدت اثر خودرا نشان می دهند و خیلی از مصرف کنندگان از منشأ عارضه آگاه نمی شوند.
چگونگی شناسایی مکمل اصل؛ برچسب اصالت و عرضه در داروخانه وی درباره ی نحوه شناسایی مکمل های اصل از قاچاق و تقلّبی تاکید کرد: تمام مکمل های تولید داخل دارای برچسب اصالت و بارکد دوبعدی هستند که با اسکن آن می توان از اصل بودن کالا اطمینان حاصل کرد. در مجموع هر فرآورده ای که خارج از داروخانه ارائه شود یا فاقد این برچسب باشد، قاچاق یا تقلّبی است.
ناصری اظهار داشت: سفارش اکید ما آن است که مردم هیچ مکملی را خارج از داروخانه تهیه نکنند؛ هر آن چه که لازم است از مکمل های در رابطه با اطفال، دوران بارداری، میانسالی، ورزشکاران و غیره در داروخانه ها فراهم است.
مصرف خودسرانه مکمل ها؛ خطر کمبود و زیاده روی دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی در جواب سوالی درباره ی مصرف خودسرانه مکمل ها هم گفت:، مصرف مکمل ها بدون مشورت با پزشک، داروساز یا متخصص تغذیه سفارش نمی گردد. خیلی از افراد امکان دارد بدون نیاز واقعی، مکمل مصرف کنند، در حالیکه زیاده روی در مصرف هم به اندازه کمبود، صدمه زا است؛ بخصوص آن که تنوع مکمل ها حالا زیاد است.
تبلیغات آزادانه مکمل های بدون مجوز در فضای مجازی ناصری در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به تبلیغات گسترده مکمل های بدون مجوز اظهار داشت: طبق ضوابط فعلی، تولیدکنندگان مجاز اجازه تبلیغ محصولات خود در فضای غیرتخصصی را ندارند، اما مکمل های بدون مجوز آزادانه در فضای مجازی تبلیغ می شوند. مردم باید بدانند هر تبلیغی که وعده اثرگذاری عجیب می دهد، احیانا کلاهبرداری یا در ارتباط با کالایی آلوده به ماده ای دارویی است. دراین خصوص هم حدود یک سال است دریافت مجوز برای معرفی مکمل های مجاز به مردم در فضای غیرتخصصی را پیگیریم.
و اما قیمت مکمل ها وی درمورد قیمت مکمل ها اظهار داشت: افزایش قیمت مکمل ها متناسب با رشد هزینه ها و نرخ ارز بوده و نسبت به سایر کالاها رشد بیشتری نداشته است. اتفاقا باور داریم اگر مثلاً کالاهای دیگر 100درصد رشد قیمتی داشتند، افزایش قیمت در مکمل ها 70 درصد و همیشه کمتر از سایر کالاها بوده است. در مجموع وقتی نرخ ارز مدام در نوسان است و هزینه تولید هم مدام بیشتر می شود، نمی توان قیمت تمام شده کالا را تغییر نداد؛ چونکه در غیر این صورت از کیفیت آن کم می شود.
ناصری با بیان اینکه از سال ۱۳۹۶ تاکنون، صنعت مکمل از دولت درخواست کرده که مانند دارو از ارز ترجیحی استفاده نکند تا از بروز کمبود و رانت جلوگیری شود، اضافه کرد: شرکتها درحال تلاش هستند تا محصولات متنوع تری را تولید کنند و با این حال محصولات ساده تری که مصرف بیشتری در جامعه دارند، با قیمت پایین تر عرضه کنند تا مصرف کننده گسترده سطح جامعه وادار به حذف آن نشود.
صنعت مکمل؛ ۱۰ تا ۱۵ درصد حجم مالی صنعت دارو ناصری همین طور در جواب سوالی درباره ی نقش صنعت مکمل در عرصه دارو، اظهار داشت: صنعت مکمل حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از حجم مالی صنعت داروسازی کشور را تشکیل می دهد و به سبب نقدی بودن معاملات، به گردش مالی داروخانه ها و شرکت های پخش دارویی کمک کرده است. بیشتر از ۹۰ درصد مکمل ها در کارخانجات داروسازی تولید می شود و این مورد به استفاده بهینه از ظرفیت تولیدی این کارخانجات کمک کرده است.
او با اشاره به نظارت های سازمان غذا و دارو در عرصه تولید مکمل ها مانند حوزه دارو اضافه کرد: ازاین رو خیالمان راحت است که حوزه تولید مکمل ها هم حوزه تولید باکیفیت صنعت داروسازی است. حوزه توزیع هم همینطور است و این مورد از نظر کیفی و اطمینان بخشی به مصرف کننده کمک می نماید.
مطالبه برخورد محکم با پدیده قاچاق مکمل ها دبیر سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و غذایی در آخر صحبت هایش تاکید کرد: ما آمادگی هرگونه همکاری با سازمان غذا و دارو و نهادهای نظارتی برای مواجهه با پدیده قاچاق مکمل ها را داریم. از وزارت بهداشت و وزارت ورزش انتظار داریم با جدیت بیشتری پیگیر این مورد باشند تا سلامت مصرف کنندگان به خطر نیفتد. از مسئولان امر مهم مبارزه با قاچاق و تخلفات حوزه سلامت، می خواهیم دستی را که ما برای کمک خواستن به سمت آنها دراز کرده ایم، بگیرند.
منبع: ایسنا
به اجمال، با این حال، در حالی که تامین مواد اولیه با کیفیت مناسب فراهم باشد، تفاوت کیفی چشمگیری میان مکمل های داخلی و خارجی وجود ندارد.
وی افزود: در حوزه مکمل هم مانند سایر صنایع نمی توان ادعا کرد که در سطح جهانی رتبه نخست هستیم، اما با توجه به کارآفرینی، ارزآوری و تاثیر مثبت این صنعت بر سایر بخش ها، توسعه تولید داخل به سود کشور بوده است.
تولید مکمل های تحت لیسانس با مواد اولیه مشابه چین و هند ناصری درادامه در جواب سوالی درباره ی ی تولید مکمل های تحت لیسانس کمپانی های خارجی توضیح داد: عمده تفاوت در محصولات تحت لیسانس به منبع تامین مواد اولیه بازمی گردد. از طرفی هم تمایل مصرف کننده ها به مشاهده اثربخشی این ها خیلی زیاد است و تمایل دارند بطورمثال طی یک ماه اثر آن را روی بدن خود مشاهده کنند. در مجموع وقتی قیمت ارز مدام در نوسان است و هزینه تولید هم مدام بیشتر می شود، نمی توان قیمت تمام شده کالا را تغییر نداد؛ چراکه در غیر این صورت از کیفیت آن کم می شود.
ناصری با اشاره به اینکه از سال ۱۳۹۶ تاکنون، صنعت مکمل از دولت درخواست کرده که مانند دارو از ارز ترجیحی استفاده نکند تا از بروز کمبود و رانت جلوگیری شود، افزود: شرکتها در حال تلاش هستند تا محصولات متنوع تری را تولید کنند و با این وجود محصولات ساده تری که مصرف بیشتری در جامعه دارند، با قیمت پایین تر عرضه کنند تا مصرف کننده گسترده سطح جامعه ملزم به حذف آن نشود.
صنعت مکمل؛ ۱۰ تا ۱۵ درصد حجم مالی صنعت دارو ناصری همچنین در جواب سوالی درباره ی ی نقش صنعت مکمل در حوزه دارو، عنوان کرد: صنعت مکمل حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از حجم مالی صنعت داروسازی کشور را تشکیل می دهد و به جهت نقدی بودن معاملات، به گردش مالی داروخانه ها و شرکت های پخش دارویی کمک کرده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب