كارشناسان مطرح كردند:

شوک گرانی دارو گاهی از هر ۱۰ مشتری داروخانه، ۳ نفر با دیدن قیمت، از خرید منصرف می شوند

شوک گرانی دارو گاهی از هر ۱۰ مشتری داروخانه، ۳ نفر با دیدن قیمت، از خرید منصرف می شوند

به گزارش کونفه، افزایش قیمت دارو در هفته های اخیر منجر به واکنش های زیادی شده و حتی برخی داروخانه داران می گویند بخشی از بیماران به علت افزایش قیمتها از دریافت داروی خود امتناع می کنند، اما این افزایش قیمت به چه دلیل رخ داده است؟


قیمت دارو تحت الشعاع عوامل مختلفی است که فقط بخشی از آن در ارتباط با هزینه های تولید می شود؛ هزینه هایی مانند قیمت مواد اولیه، مواد جانبی و بسته بندی همچون عواملی هستند که به صورت مستقیم در قیمت دارو دخالت دارند، اما عوامل دیگری مانند حمل و نقل و هزینه های جاری شرکتهای داروسازی هم به شکل غیرمستقیم در این حوزه تأثیر دارند.
قیمت برخی اقلام دارویی در هفته های اخیر افزایش پیدا کرده و این ماجرا ابعاد مختلفی دارد که در نهایت فشار آن به بیماران وارد می شود. هرچند ناهماهنگی سازمان غذا و دارو با سازمان های بیمه گر پایه منجر به قیمت گذاری و اعمال قیمت های جدید و در نتیجه فشار مقطعی به بیماران شد، اما یکی از ابعاد دیگر ماجرا اینست که اگر قیمت دارو افزایش نداشته باشد، شرکتهای داروسازی قادر به تولید نخواهند بود و در نتیجه تأمین دارو هم با مشکل روبرو شده و بازار دارویی تحت الشعاع کاهش تولید قرار می گیرد.
این در حالیست که به علت مسائلی مانند پشتیبانی از تولید داخل، عمده داروهای مصرفی، در کشور تولید می شود و سهم داروهای وارداتی به شکل محصول نهائی به حدود ۲ درصد می رسد.

ریشه افزایش قیمت دارو در اقتصاد کشور و تورم است

فرآیند تولید دارو هم مانند هر محصول دیگری به مسائل اقتصادی وابسته است، اما اهمیت دارو را باید صد چندان بدانیم، چون که با جان بیماران ارتباط دارد. دارو همچون تولیداتی است که به واردات مواد اولیه و در نتیجه نرخ ارز بستگی دارد و تغییر نرخ ارز دارو می تواند تأثیر نامناسبی در تولید بگذارد. به جز ماجرای ارز، تورم و افزایش قیمتها هم تأثیر شدیدی بر فرایند تولید دارو می گذارد.
محمد عبده زاده «رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران» در این رابطه به پژوهشگر ایرنا می گوید: ریشه همه این مشکلات در اقتصاد کلان کشور و کسری بودجه است که در بحث دارو و درمان مشاهده می شود. وقتی وزارت بهداشت گرفتار کسری بودجه می شود این طور فکر می کند که نباید قیمت دارو را مطابق تورم اصلاح نماید. ولی آیا تورمی که بر بازار دارو وجود دارد، تابع بودجه وزارت بهداشت و بیمه ها است؟ وقتی بیمه ها اعتبار و منابع را ندارند، نمی توانند هزینه ها را بموقع پرداخت کنند.
وی ادامه می دهد: از طرفی درآمدهای ارزی کشور به علت تحریم ها و کمبود ارز، تغییر چندانی ندارد و در نتیجه به صنعت و تولیدکننده فشار وارد می شود. دولت در اقتصاد کلان باید هزینه های اداری و ردیف های بودجه را سبک تر کند، اما این مورد هم مشاهده نمی شود که هزینه های دولت کم شود. از طرفی درآمد هم افزایش پیدا نمی کند و در عین حال، تعرفه های پزشکی و دارویی هم اصلاح نمی شود.
وقتی بیمارستان های زیرمجموعه دولت هم با این تعرفه ها نمی توانند سرپا بمانند، از حداقل درآمد خود، هزینه های جاری را پرداخت می کند و سپس به بدهی در ارتباط با دارو و تجهیزات می رسد و در نتیجه انباشت مطالبات رخ می دهد.
عبده زاده می گوید: صنعت داروسازی تمایلی ندارد که قیمت دارو افزایش پیدا کند، ولی وقتی زنجیره دارو رها شده و تحت الشعاع تورم است، کنترل آخر زنجیره، نتیجه ای جز واردات داروهای فوریتی نخواهد داشت که عموما از کشورهای آسیایی وارد می شوند و در سالهای اخیر با «ریکال داروها» یا بازگرداندن دارو از سطح عرضه، مواجه بودیم. اگر بودجه واقعی نباشد و تعرفه ها اصلاح نشوند، دولت بار بدهی خویش را تقسیم کرده و بخشی را بر دوش صنعت و پخش و داروخانه ها می اندازد و بخشی بر دوش کادر درمان است.

تولیدکنندگان قادر به تولید دارو نیستند

رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران می گوید: آیا تاوان کسری بودجه و تورم را باید مردم پرداخت کنند؟ باید دقت کنیم که صنعت داروسازی و کادر درمان بخشی از مردم هستند. به صورت مثال تولیدکنندگان داروهای نیمه جامد می گویند اصلاح قیمت انجام نشده یا اگر شده در حد ۴ تا ۵ درصد است. قیمت تیوپ با بسته بندی حدود ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان است و به صورت مثال قیمت یک کرم را ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام می کنند. همین وضعیت در مورد آمپول و شیاف هم وجود دارد و در واقع قیمت بسته بندی و جانبی خیلی بیشتر از ماده موثره می شود. نتیجه اینست که شرکت ها هرچه را دارند، تولید کرده و بعد از اتمام ماده موثره و بسته بندی، دیگر تولید انجام نمی دهند.
رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی: آیا تاوان کسری بودجه و تورم را باید مردم پرداخت کنند؟ صنعت داروسازی تمایلی ندارد که قیمت دارو افزایش پیدا کند اما زنجیره دارو رها شده و تحت الشعاع تورم است
عبده زاده ادامه می دهد: قیمت داروهای بیماران خاص و صعب العلاج در ارتباط با سال ۱۴۰۱ است؛ از سال ۱۴۰۱ تابحال چقدر تورم در کشور داشتیم؟ شرکتهای تولیدکننده دارو از جایی به بعد قادر به ادامه دادن نیستند و هزینه های جاری آنها بر مبنای قیمت روز کشور است.
علی رضا اذانی «داروساز» هم در رابطه با مشکلات تولیدکنندگان دارو به پژوهشگر ایرنا می گوید: برخی فشارها نشان داده است که قرار نیست قیمت دارو از این حد بالاتر برود؛ این در شرایطی است که کارخانه های داروسازی با ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت کار می کنند و کارگران اضافه کار دریافت نکرده و در نتیجه اعتراض هایی در شرکت ها اتفاق می افتد. میانگین وصول مطالبات شرکت ها به بیشتر از ۴۰۰ روز رسیده و نمی توانند این مبالغ را از شرکتهای پخش دارو دریافت نمایند و مشکلاتی در نقدینگی شرکتهای داروسازی رخ داده است.
افزایش قیمت دارو بدون هماهنگی با بیمه ها انجام شد
ماجرای دیگر در زمینه افزایش قیمت دارو، پوشش بیمه ای است. یعنی افزایش قیمت علاوه بر اینکه باید با هماهنگی بیمه ها صورت گیرد، باید در حدی باشد که بیمه ها با عنایت به منابعی که در اختیار دارند، بتوانند آنرا پوشش بدهند تا در نهایت فشاری به بیماران وارد نشده و بیمار مجبور به پرداختی بیشتر از جیب نشود. این در شرایطی است که حالا به قول کارشناسان پرداختی از جیب بیمار در حوزه سلامت بیشتر از ۵۰ درصد است.
شهرام غفاری «معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی» در این حوزه به پژوهشگر ایرنا می گوید: افزایش قیمت دارو توسط سازمان غذا و دارو صورت می گیرد و بر مبنای سرجمع تعرفه های سال جاری، میانگین قیمت دارو نباید بیشتر از ۲۰ درصد افزایش داشته باشد، ولی افزایشی که انجام شده به مراتب بیشتر از ۲۰ درصد است. سازمان غذا و دارو برای پشتیبانی از تولیدکننده یا کمبود کسری های دارو این اقدام را انجام داده است.
وی ادامه می دهد: از طرفی افزایش قیمت دارو توسط سازمان غذا و دارو بدون هماهنگی با سازمان های بیمه گر پایه انجام شد و در نتیجه قیمتها در سامانه های بیمه ها به روز رسانی نشده بود. به هر حال این افزایش قیمت باید از قبل با بیمه ها هماهنگ می شد تا بیماران ما به التفاوت بیشتری از جیب پرداخت نکنند. این مورد سبب افزایش پرداختی از جیب بیماران برای مدت کوتاهی شد.
افزایش قیمت دارو توسط سازمان غذا و دارو بدون هماهنگی با سازمان های بیمه گر پایه انجام شد و در نتیجه قیمتها در سامانه های بیمه ها به روز رسانی نشده بود
غفاری می گوید: بعد از اطلاع سازمان های بیمه گر از افزایش قیمت ها، تا حد امکان قیمت داروها در سامانه های بیمه اصلاح گردید و همچنان برای اصلاح قیمت برخی داروها در انتظار تصمیم شورایعالی بیمه سلامت هستیم تا قیمت پایه این موارد مشخص شود.
معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی ادامه می دهد: این بازه زمانی بین افزایش قیمت و آگاه شدن بیمه ها حدود یک هفته بود که سبب افزایش پرداختی از جیب بیماران شد و نسبت به این مورد به سازمان غذا و دارو اعتراض داشتیم. چونکه منجر به افزایش پرداختی از جیب بیمار و هزینه بیمه ها شد، چونکه بالاتر از تعرفه مصوب، افزایش قیمت انجام شد.
وی بیان می کند: افزایش قیمت باید از محل دارویار تأمین می شد، اما در این افزایش قیمت، سهم دارویار دیده نشده و تمام افزایش قیمت بر دوش بیمه ها و بیمه شدگان افتاده است. بعضی از این افزایش قیمتها غیرمتعارف بود و سبب کسری منابع در بیمه ها خواهد شد.
افزایش قیمت برخی داروها سبب شوک شد
هادی احمدی «عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران» در رابطه با افزایش قیمت دارو به پژوهشگر ایرنا می گوید: افزایش قیمت برخی داروها سبب ایجاد شوک در مردم شده و از هر ۱۰ نفر که وارد داروخانه می شوند، ۳ نفر دارو را دریافت نمی کنند. چرا باید چنین اتفاقی رخ بدهد که مردم از دریافت دارو امتناع کرده یا پول خرید دارو را نداشته باشند؟ بیماران وقتی به داروخانه برای گرفتن دارو رجوع می کنند، می گویند چرا قیمتها این قدر افزایش داشته است؟
وی ادامه می دهد: چرا نباید سایت تی تک سازمان غذا و دارو به سایت بیمه ها متصل باشد و چرا این ناهماهنگی بوجود آمده است؟ این مشکلات سبب شده که پرداختی از جیب بیمار در حوزه سرپایی افزایش پیدا کرده و به صورت متوسط به بیشتر از ۵۰ درصد رسیده است. این مورد به ضرر نظام سلامت و مردم است. در برنامه های چهارم، پنجم و ششم توسعه تاکید شده که پرداختی از جیب بیمار باید به ۲۰ درصد برسد، اما تابحال اتفاق نیفتاده است.
جمع بندی
وقتی قیمت تمام شده تولید دارو افزوده می شود، اگر نرخ فروش افزایش نداشته باشد، تولیدکننده هم توان تولید نخواهد داشت. افزایش قیمت دارو به اقتصاد کشور بر می گردد که گرفتار تورم و افزایش شدید نرخ ارز یا کاهش ارزش ریال شده و همین تورم سبب افزایش قیمت دارو می شود.
در این میان بیماران بیشترین ضرر را خواهند کرد و این در شرایطی است که سازمان های بیمه گر پایه هم با ناترازی منابع و مصارف مواجهند و اگر بیمه ها نتوانند در حد منابع خود، هزینه ها را پوشش بدهند، پرداختی از جیب بیمار بیشتر می شود. پازلی که تنها چاره آن، مصرف منطقی دارو و کاهش تقاضای القایی، تقویت بیمه های پایه و افزایش سهم سلامت از تولید ناخالص ملی است.



منبع:

1403/11/08
10:13:23
5.0 / 5
2063
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۵
پربیننده ترین ها

پربحث ترین ها

جدیدترین ها

کونفه