با ۳ مسافر ایرانی ماهواره بر سایوز آشنا شوید
کونفه: ایران در آستانه پرتاب سه ماهواره سنجشی قرار دارد؛ ماهواره هایی که با ماموریت های تصویربرداری پتانسیلهای فضایی کشور را تقویت می کنند.
در آستانه زمستان و در یکی از مهم ترین رویدادهای فضایی سال، سه ماهواره ایرانی «کوثر» «ظفر ۲» و «پایا» روز ۷ دی ماه با ماهواره بر سایوز روسی از پایگاه وستوچنی به فضا پرتاب می شوند. ماهواره کوثر ساخت شرکت دانش بنیان «امید فضا» است و به همراه دو ماهواره دیگر از سری ماهواره های سنجشی هستند که برای تصویربرداری و ارسال پیام مورد استفاده قرار می گیرد و مقرر است در مدار لئو با ارتفاع حدود ۵۰۰ کیلومتر مستقر شوند.
به همین مناسبت، نگاهی دقیق و جامع به مأموریت و کاربردهای این سه ماهواره می اندازیم؛ ماهواره هایی که هر کدام بخش مهمی از نیازهای فضایی کشور را پوشش می دهند.
کوثر، نسل تازه ماهواره های سنجشیِ بخش خصوصی
کوثر، یک ماهواره سنجش از دور پیشرفته است که توسط شرکت دانش بنیان امیدفضا طراحی و ساخته شده و محموله دوربین این ماهواره توسط شرکت دانش بنیان دیده پرداز صبا توسعه داده شده است. دستاوردی که نشان دهنده رشد سریع بخش خصوصی در اکوسیستم فضایی کشور است. این ماهواره درحالی آماده پرتاب شده که کمتر از یک سال از پرتاب نمونه اول کوثر می گذرد؛ موضوعی که بیان کننده قابلیت این تیم در توسعه سریع و پیشرفت پلت فرم های فضایی است.
حسین شهرابی مدیرعامل شرکت امیدفضا ضمن اشاره به این که تجربیات دو ماهواره کوثر و هدهد در پروژه جدید کوثر به کار گرفته شده است، می گوید: از بین سه لینک مخابراتی موجود در ماهواره های قبلی، بهترین لینک انتخاب شده و به کار گرفته شده است. همچنین، این ماهواره سازگار با ایستگاههای بین المللی است و فقط ایستگاههای داخلی قادر به دریافت سیگنال نیستند، که این مورد در مدیریت ماهواره کمک بزرگی خواهد نمود.
کوثر یک ماهواره سنجشی ۳۰ کیلوگرمی است که در مدار خورشیدآهنگ ۵۰۰ کیلومتری قرار می گیرد و تصاویر با دقت حدود ۴ متر ثبت می کند؛ دقتی که آنرا برای کشاورزی دقیق، پایش محیط زیست، نقشه برداری شهری و مدیریت بحران به ابزاری کاربردی مبدل می کند.
مدیرعامل امیدفضا درباره ی دوربین های تصویربرداری این ماهواره گفته است که مشکل تفکیک مکانی بین طیف های رنگی و مادون قرمز در کوثر ۱ اصلاح شده و هر دو دوربین به تفکیک یکسان و بهینه ای رسیده اند. بهینه سازی لنزها سبب شده رزولوشن حقیقی تصاویر به کیفیت نزدیک تر شود.
ماهواره کوثر با ترکیب مأموریت سنجش از دور نمونه اول کوثر و مأموریت اینترنت اشیای ماهواره هدهد، نقش دوگانه ای بر عهده دارد. برای این منظور، یک ماژول ارتباطی IoT در آن یکپارچه سازی شده تا بتواند داده های سنسورهای زمینی توزیع شده را دریافت و منتقل کند.
این تصاویر در بخش کشاورزی می تواند داده های دقیق وضعیت زمین، میزان رطوبت خاک، سلامت گیاه و حتی شرایط پیش بینی شده آب وهوا را با جزییات نشان دهند؛ اطلاعاتی که به کشاورزان کمک می نماید تا هزینه های خودرا کاهش دهند و بازدهی محصول را بالا برند.
همچنین این تصاویر به کشاورزان و مدیران بخش کشاورزی کمک می نماید مصرف آب، کود و سم را به صورت هدفمند تنظیم کنند، نشانه های اولیه خشکسالی یا هجوم آفات را سریع تر شناسایی کنند و در نهایت برنامه ریزی دقیق تری برای تولید و قیمت گذاری داشته باشند. نتیجه چنین پایشی، کاهش نوسان قیمت و افزایش راندمان و سودآوری در این بخش است.
همچنین به قول شهرابی، در ماهواره جدید که مقرر است پرتاب شود، سلول های خورشیدی به بدنه ماهواره چسبانده شده تا جذب انرژی خورشیدی وابسته به وضعیت پایدار بودن ماهواره نباشد. از طرف دیگر، امکان بروزرسانی کامل نرم افزار کنترل وضعیت ماهواره از زمین فراهم شده که در صورت بروز مشکل، بتوان برنامه کنترل را ازراه دور تغییر داد.
کوثر با این خصوصیت ها قادر می باشد نیازهای زیرساخت های هوشمند برای پایش تغییرات و کشاورزی دقیق گرفته تا مدیریت شهری و مدیریت بحران را پشتیبانی کند. بر مبنای برنامه ریزی ها چهار سال در مدار عمر عملیاتی خواهد داشت.
به این ترتیب، کوثر یک پلت فرم دو منظوره و ارتقایافته است که علاوه بر ارایه تصاویر کاربردی، اهمیت بالای ی در توسعه شبکه اینترنت اشیای ماهواره ای ایفا می کند.
ظفر ۲؛ ماهواره ای دانشگاهی با محموله های پیشرفته
«ظفر ۲» محصول یک دهه تلاش پژوهشی دانشگاه علم و صنعت است و نسبت به نمونه قبلی با محموله های تصویربرداری و مخابراتی پیشرفته تری تجهیز شده. این ماهواره با دوربین های چندطیفی و قدرت تفکیک ۱۶ متر قادر می باشد تغییرات پوشش گیاهی، پدیده های زیست محیطی و توسعه شهری را با دقت بیشتری ثبت کند.
ظفر ۲ به سامانه ذخیره و ارسال داده (S&F) نیز مجهز است؛ محموله ای که ارتباط هم زمان ۲۵۶ کاربر زمینی را ممکن می کند و داده های نقاط دور از دسترس از دکل های نفتی تا کشتی ها و ایستگاههای لرزه نگاری را دریافت و در زمان مناسب به ایستگاه زمینی منتقل می کند. این سامانه همینطور توان ارسال پیام و ارتباط صوتی یک طرفه را فراهم می سازد.
در کنار اینها، محموله تحقیقاتی سنجش تشعشعات نیز روی ماهواره نصب شده تا اثر پرتوهای کیهانی بر تراشه ها و تجهیزات اندازه گیری شود؛ این داده ای حیاتی برای توسعه نسل های آینده ماهواره های مقاوم ضروری می باشد. اطلاعات به دست آمده از ظفر ۲ در گستره وسیعی از کاربردها برای کشاورزی و منابع آبی تا پایش بحران های طبیعی و نظارت شهری قابل استفاده می باشد و آنرا به یک ماهواره عملیاتی و چندمنظوره مبدل می کند.
پایا؛ چشمی دقیق برای پایش سرزمین
«پایا» سومین ماهواره این مأموریت است که به سفارش سازمان فضایی ایران و توسط صنایع الکترونیک ایران (صاایران) ساخته شده و با توان تصویربرداری ۵ متر در تصاویر سیاه وسفید و ۱۰ متر در تصاویر رنگی، به ابزاری کارآمد در حوزه های کشاورزی، منابع آبی، محیط زیست و نقشه برداری شهری تبدیل گشته است.
داده های حاصل از این ماهواره امکان پایش سطح زیر کشت محصولات راهبردی، رصد سلامت مزارع و تغییرات پوشش گیاهی، بررسی وضعیت تالاب ها و دریاچه ها و تشخیص علایم خشکسالی را فراهم می آورد. پایا همینطور در وضعیت بحران با تصویربرداری فوری از مناطق سیل زده یا زلزله زده به مدیریت عملیات امداد کمک کرده و در بروزرسانی نقشه های شهری و توپوگرافی نقش مؤثری دارد.
این ماهواره با ارایه کرده های دقیق و منظم، یکی از اجزای مهم شبکه سنجشی کشور شمرده می شود و در مدیریت سرزمین و برنامه ریزی توسعه جایگاه ویژه ای دارد.
در مجموع این سه پرتاب خدمات گوناگونی در حوزه های کشاورزی، منابع زیستی و منابع آب ارایه می دهند. این پرتاب نشان دهنده رشد سریع صنعت فضایی ایران و ظرفیت بالای نیروی انسانی متخصص است.
بطور خلاصه ماهواره کوثر ساخت شرکت دانش بنیان امید فضا است و به همراه دو ماهواره دیگر از سری ماهواره های سنجشی هستند که برای تصویربرداری و ارسال پیام مورد استفاده قرار می گیرد و مقرر می باشد در مدار لئو با ارتفاع حدود ۵۰۰ کیلومتر مستقر شوند.
به همین مناسبت، نگاهی دقیق و جامع به ماموریت و کاربردهای این سه ماهواره می اندازیم؛ ماهواره هایی که هر کدام بخش مهمی از نیازهای فضایی کشور را پوشش می دهند.
کوثر، نسل تازه ماهواره های سنجشیِ بخش خصوصی
کوثر، یک ماهواره سنجش از دور پیشرفته است که توسط شرکت دانش بنیان امیدفضا طراحی و ساخته شده و محموله دوربین این ماهواره توسط شرکت دانش بنیان دیده پرداز صبا توسعه داده شده است. این ماهواره درحالی آماده پرتاب شده که کمتر از یک سال از پرتاب نمونه اول کوثر می گذرد؛ موضوعی که بیان کننده قابلیت این تیم در توسعه سریع و پیشرفت پلتفرم های فضایی است.
حسین شهرابی مدیرعامل شرکت امیدفضا ضمن اشاره به اینکه تجربیات دو ماهواره کوثر و هدهد در پروژه جدید کوثر به کار گرفته شده است، می گوید: از بین سه لینک مخابراتی موجود در ماهواره های قبلی، بهترین لینک انتخاب شده و به کار گرفته شده است. برای این منظور، یک ماژول ارتباطی IoT در آن یکپارچه سازی شده تا بتواند داده های حسگرهای زمینی توزیع شده را دریافت و منتقل کند.
این تصاویر در بخش کشاورزی می تواند داده های دقیق وضعیت زمین، میزان رطوبت خاک، سلامت گیاه و حتی شرایط پیشبینی شده آب وهوا را با جزئیات نشان دهند؛ اطلاعاتی که به کشاورزان کمک می نماید تا هزینه های خودرا کاهش دهند و بازدهی محصول را افزایش دهند.
همچنین این تصاویر به کشاورزان و مدیران بخش کشاورزی کمک می نماید مصرف آب، کود و سم را بصورت هدفمند تنظیم کنند، نشانه های اولیه خشکسالی یا هجوم آفات را سریع تر شناسایی کنند و در نهایت برنامه ریزی دقیق تری برای تولید و قیمت گذاری داشته باشند.
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب