این ویروس مردنی نیست، باید زندگی با آنرا یاد بگیریم
كونفه: بنظر می رسد كه كووید19 تا زمان ساخت واكسن یا دارو با ما هست و هرچقدر محدودیت ها را برداریم تماس ها بیشتر و احتیاطات مردم كمتر می شود، امكان افزایش موارد وجود دارد. بنا بر این هر وقت احتیاطات كمتر شود و رعایت نكات بهداشتی نادیده گرفته شود و شرایط محیطی انتقال برای ویروس امكان پذیرتر شود باید انتظار شروع یك موج دیگر داشته باشیم. هنوز درباب تاثیر دما بر فعالیت این ویروس و چگونگی فعالیت ان در فصل گرما اطلاعات زیادی وجود ندارد.
نیو صدر: بیشتر از دو ماه از شیوع کروناویروس در ایران گذشته است و در این مدت آمار روزانه مبتلایان این بیماری بارها کم و زیاد شده است، این اتفاق سوالات زیادی درباره زمان حل این بحران در ایران به وجود آورده است. مدتی پیش پس از مدت ها آمار مبتلایان کروناویروس در ایران سه رقمی شد و بسیاری را نسبت به پایان زمان انتشار ویروس در ایران خوش بین کرد. اما افزایش باردیگر این آمار این اوضاع را باز هم تغییر داده است. با این وجود قباد مرادی، دانشیار و اپیدمیولوژیست دانشگاه علوم پزشکی کردستان، اعتقاد دارد این آمارها چندان اطلاعات دقیقی از وضعیت کنونی پاندمی در ایران نمی دهند. وی در این رابطه به خبرآنلاین می گوید: افزایش موارد روزهای اخیر به علت انجام تعداد تست بیشتر است، بهتر است که در ارتباط با وضعیت کرونا بیشتر درباره تعداد بستری ها قضاوت نماییم، چونکه به نظر می آید که افراد زیادی به شکل بدون علامت یا خفیف این بیماری مبتلا می شوند، اما جمعیت بستری شده، افرادی با اوضاع وخیم هستند. بگفته مرادی، نگاهی به وضعیت بستری ها نشان داده است که اوضاع در ایران بهتر شده است، اما تا زمان ساخت واکسن باید منتظر موج های بعدی باشیم. این اپیدمیولوژیست می گوید: ازاین رو به نظر می آید که کووید تا زمان ساخت واکسن یا دارو با ما هست و هرچقدر محدودیت ها را برداریم تماس ها بیشتر و احتیاطات مردم کمتر می شود، امکان افزایش موارد وجود دارد. بنابراین هر وقت احتیاطات کمتر شود و رعایت نکات بهداشتی نادیده گرفته شود و شرایط محیطی انتقال برای ویروس امکان پذیرتر شود باید انتظار شروع یک موج دیگر داشته باشیم. مشروح گفت و گو خبرآنلاین با قباد مرادی را اینجا بخوانید: بیشتر از دو ماه، از آغاز شیوع کروناویروس در ایران گذشته است. وضعیت این روزهایمان را چگونه تحلیل می کنید؟
کشور ما نزدیک به دو ماه و نیم است که درگیرکروناست، حدود صد هزار نفر مبتلا شده و متاسفانه حدود ۶۴۰۰ نفر از هموطنانمان فوت کرده اند، این یعنی برمبنای آمار موارد رسمی گزارش شده ۶.۳ درصد مبتلایان جان خودرا از دست داده اند. نگاهی به پراکندگی موارد گزارش شده نشان داده است که در همه استان ها و حدودا در همه شهرستان ها این ویروس گردش داشته است. تحلیل های مختلفی می توان درباب این عدد و رقم و همین طور پراکندگی بیماری ارائه داد. اگر خوش بینانه بخواهیم به این مورد نگاه نماییم، هم اکنون می توانم بعنوان یک اپیدمیولوژیست از ارتقا آمادگی کشور و نظام سلامت برای نمونه گیری از موارد مشکوک، تشخیص موارد و مراقبت و درمان انها در همه نقاط کشور که می تواند نشانه وجود یک نظام تشخیص و پیگیری و درمان موارد باشد خوش بین باشم.
در روزهای ابتدایی همانطور که انتظار می رفت آمار روز به روز افزایش پیدا کرد، اما پس از ۱۵فروردین در حالیکه میزان تردد در خیلی مناطق افزایش پیدا کرد، ما شاهد کاش آمار مبتلایان بودیم؛ علت این ماجرا چیست؟
از زمانی که به صورت رسمی نخستین موارد در کشور اعلام شدند، مداخلاتی به ترتیب در کشور صورت گرفت. همه می توانیم مداخلات کشور را از اول اسفند به بعد مرور نماییم. نخستین مداخله آگاه سازی جامعه بود. سپس تعداد و شدت مداخلات افزایش پیدا کرد. پس از آن زمان همه جامعه نسبت به بیماری و روش های کنترل آن آگاه شدند و اقدامات پیشگیری و محافظتی شخصی به عمل آوردند. پروتکل های مختلفی برای پیشگیری از انتشار بیماری تدوین و اجرایی شد. در یک دوره دو هفته ای تا یک ماه به تدریج مسابقات ورزشی و سینماها تعطیل شدند، مدارس و دانشگاه ها تعطیل شدند، تجمعات زیاد محدود شد. نماز جمعه ها متوقف گردید. به تدریج محدودیت ها بیشتر شد، در دوره ای برای مسافرت های بیرون شهری و سپس درون شهری محدودیت های زیادی اعمال شد. دولت بوسیله ستاد مقابله با کرونا در سطح کشوری تا سطوح دیگر روزانه تصمیماتی اتخاذ و اجرایی می کرد.
این ها قسمتی از اقدامات انجام شده برای مقابله با بیماری بود. بخش دیگری از مداخله و کنترل توسط مردم برای محافظت خودشان صورت گرفت. اغلب مردم اهتمام در رعایت فاصله گذاری اجتماعی داشتند، خیلی از مردم در مواقع ضرورت از ماسک استفاده کردند، و خیلی از نکات بهداشتی دیگر را رعایت می کردند. مداخلاتی را که من ذکر کردم همه موارد نیستند، اما مجموع همه این ها تاثیر زیادی در کنترل بیماری داشتند. پس از ۱۵ فروردین بااینکه امکان دارد که با اتخاذ سیاست تدریجی بازگشایی بعضی از محدودیت ها برداشته شده باشد، اما خیلی از مداخلات و به ویژه تغییر رفتاری که در بخش زیادی از مردم بوجود آمد تاثیر به سزایی در کنترل بیماری داشته است. به نظر من مداخلاتی که از اول اسفند تا ۱۵ فروردین در ایران به وجود آمد، می تواند روی بهبود شرایط اثرگذار باشد.
معتقدم موضوع فاصله گذاری اجتماعی، تاثیر خودش را داشته است و سبب شده که ما انتظار نداشته باشیم به شرایط اوایل تا اواخر اسفند بازگردیم. بااینکه هنوز خیلی از محدودیت ها پا برجاست و می تواند دلیل عدم افزایش باشد، اما حالا همه ما از نظر رعایت نکات بهداشتی آدم های پیش از کرونا نیستیم، مثلا شما اگر به مردم در مراودتشان نظاره کنید به ندرت می بینید مردم با همدیگر دست بدهند. این مورد درست است این روزها افزایش ازدحام در بعضی از جاها می تواند نگران کننده باشد و باید احتیاطات لازم را همه به عمل بیاوریم، اما فکر می کنم مداخلات تاثیر خودش را گذاشته است، و این کاهش موارد با عنایت به مداخلات انجام شده قابل توجیه است.
در چند روز اخیر روند افزایشی در آمار دیده شد، چه قضاوتی از این روند می کنید؟
افزایش موارد روزهای اخیر به علت انجام تعداد تست بیشتر است، بهتر است که در ارتباط با وضعیت کرونا بیشتر درباره تعداد بستری ها قضاوت نماییم، چونکه به نظر می آید که افراد زیادی به شکل بدون علامت یا خفیف این بیماری مبتلا می شوند، اما جمعیت بستری شده، افرادی با اوضاع وخیم هستند. مشاهدات نشان می دهد، با عنایت به این که ظرفیت آزمایشگاهی کشور برای انجام تست بیشتر شده و از افراد زیادی آزمایش گرفه می شوند، اما تعداد بستری کاهش پیدا کرده است.
در اوایل شیوع این بیماری در ایران آزمایشگاه های بسیار محدودی وجود داشت، و در دوره ای بیشتر از موارد شدید نمونه گرفته می شد. اما الان حتی در برخی از استان ها چندین آزمایشگاه برای انجام تست وجود دارند. ازاین رو دسترسی بیشتری بوجود آمده و ما می توانیم موارد خفیف را نیز مورد آزمایش قرار دهیم. ازاین رو بهتر است بر طبق تعداد بستری و موارد وخیم وضعیت اپیدمی را بررسی و قضاوت نماییم. حتی آنالیز نرخ مرگ ومیر کلی به ویژه مرگ های بالای ۵۰ سال در هر منطقه می تواند بعنوان یک شاخص نسبی و نه قطعی به ما کمک می نماید.
به طور کلی، این بیماری کمتر از ۴ ماه پیش شناسایی شده است و الان شناخت بیشتری از آن داریم. الان حدودا می توان اظهار نمود که این این بیماری قابل ریشه کن شدن نیست، هنوز هیچ درمان یا واکسنی برای این بیماری وجود ندارد. تنها راه کنونی پیشگیری برای عدم مبتلاشدن است. پس از ان برای موارد ابتلا، تنها راه بهبود ارتقا سیستم خدمات پزشکی برای بیماران است، قضاوت من بیشتر بر این اساس است. به نظر من عملکرد بخش درمان و بیمارستانی کشور ما، درباب مراقبت بیمارستانی خوب بوده است. یکی از نکات مهم برای مدیریت بیماری، پیشگیری از افزایش موارد بیمارستانی و نیازمند بستری و خدمات ای سی یو است. تا انجا که من اطلاع دارم در هیچ جای کشور در دوره اپیدمی کسی پشت در بیمارستان نماند. این نکته خوبی می تواند برای مدیریت بیمارستانی بیماران در کشور باشد.
از اهمیت نرخ مرگ ومیر در تحلیل وضعیت گفتید، این عدد حدود ۶درصدی در ایران چه چیزی را نشان می دهد؟
همانطور که گفتم اطلاعات درباره این بیماری بسیار خیلی کم است، دامنه گزارش نرخ کشندگی بیماری طیف وسیعی دارد. به صورتی که گزارشاتی از میزان مرگ و میر یک در هزار تا ۱۵درصد گزارش شده است. به نظر می آید در کشورهایی که فقط موارد علامت دار گزارش می شوند، نرخ کشندگی بیشتر است. هرچقدر سیاست ها به سمت تست گرفتن از موارد شدید بوده این میزان بالا و در مواردی که امکان تست گرفتن از همه موارد شدید و خفیف و حتی بدون علامت بوده این میزان کمتر بوده است.
در کشور ما در ابتدای اپیدمی سیاست نمونه گیری از موارد شدید بود، حالا با افزایش دسترسی به تست گیری از موارد خفیف تعداد تست بیشتری گرفته می شود. برخی از مطالعات و گزارشات به نسبت بالای افراد مبتلا و بی علامت و یا خفیف اشاره می کند. ازاین رو عدد نرخ کشندگی به شدت به تعداد تست گرفته شده بستگی دارد. البته در میان موارد بستری کیفیت ارائه خدمات بستری هم بسیار مهم می باشد. من فکر می کنم با پزشکان حاذق و خدمات بیمارستانی که ما در کشور داریم، انتظار کلی این است که اگر مقایسه ها در شرایط مطلوب و یکسانی باشد، میزان کشندگی بیماران بستری در ایران از میانگین جهانی کمتر باشد.
موارد بدون علامت بیماری احیانا خیلی زیاد است. برخی مطالعات حتی میزان۷۰ تا ۹۰درصدی بیماران بدون علامت را گزارش کرده اند. اگر این بدون علامت ها مشخض شوند این عدد مرگ و میر خیلی پایین تر می رود. البته هنوز درباب نسبت افراد بدون علامت در دنیا اجماعی وجود ندارد. بتازگی مطالعه ای در یکی از استان های شمالی ایران انجام شده که نتایج ان در خصوص ابتلای قبلی بین ۲۰ تا ۳۰درصدی جمعیت عمومی ان استان است. در این مطالعه یک جمعیتی به شکل اتفاقی گزینش شده اند و به شکل تلفنی دعوت شده اند و با اندازه گیری آنتی بادی در نمونه خونشان رد ابتلای قبلی آنها به کرونا گزارش شده است.
اکنون مشخص شده است که هرچه سن بالاتر می رود افراد در مقابل این بیماری لطمه پذیرتر می شوند. ایتالیا یکی از پیرترین کشورهای دنیا است و میانگین سنی بالایی دارد، بخاطر همین قربانیان زیادی دارد. اما خوشبختانه میانگین سن کشور ما ۳۱ یا ۳۲ سال است. همین طور در ایران میانگین سنی کسانی که فوت کردند بالای ۶۵ سال و بستری شدگان بالای ۵۵ سال است.
البته موضوعی هم موجب کاهش نرخ مرگ ومیر در ایران شده، شیوه زندگی ایرانی ها و زندگی فرزندان با والدین است. طبق گزارش های رسانه ای نصف از افراد از خانه سالمندان هستند. اما خوشبختانه سبک زندگی ما در ایران سبب شده چنین اتفاق رخ ندهد. در همه جای دنیا این بیماری افراد با سن و سال بیشتری را به بیمارستان می کشد، اما در ایران شیوه زندگی خانواده ها سبب شده که در دوران اخیر محافظت بسیار بیشتری توسط خانواده ها از افراد مسن صورت بگیرد است و چنین بحرانی به وجود نیاید.
اما این مخفی بون بیماری آنرا ترسناک تر نمی کند؟
ترسناک نه اما باید محتاط ترباشیم، بخشی زیادی از این احتیاط با رعایت همان قواعد فاصله گذاری اجتماعی و رعایت نکات بهداشتی تامین می شود. وقتی سفارش می شود که صرف نظر از اطلاع از وضعیت همه افراد، باید چند متر از انها فاصله داشت بخاطر همین قضیه است. چونکه امکان دارد هر کدام از ما به شکل پنهان این بیماری مبتلا باشیم و دیگران را هم مریض نماییم.
آقای دکتر، این روزها بحث های زیادی هم درباره شروع موج دوم و سوم کروناویروس در ایران می شود، این پیشبینی ها چقدر حقیقت دارد؟
بخشی از این پیشبینی ها امکان دارد صحیح باشد، بخشی به رعایت نکات بهداشتی و بخشی هم به رفتار ویروس که هنوز کاملا شناخته شده نیست، بستگی دارد. بنابراین است که بعضی از پیشبینی ها امکان دارد، صحیح باشد و برخی امکان دارد درست نباشد. آنچه که مشخص شده این است که این یک ویروس می باشد که می توان با اعمال سیاست های محدودیت کننده شدید تا حدی آنرا کم و حتی متوقف کرد. اما الان با احتمال زیادی می توان اظهار داشت که این ویروس مانند بیماری سرما خوردگی و آنفلوآنزا با بشر خواهد بود. اگر چشم انداز تهیه داروی قطعی و یا واکسن در کوتاه مدت قطعی باشد، امکان دارد اعمال این سیاست ها برای کوتاه مدت جواب دهد، اما اگر نباشد باید راه زندگی کردن با کووید را با کاهش خط رآن راتا حد ممکن در جامعه به کار گرفت. ازاین رو به نظر می آید که کووید تا زمان ساخت واکسن یا دارو با ما هست و هرچقدر محدودیت ها را برداریم تماس ها بیشتر و احتیاطات مردم کمتر می شود، امکان افزایش موارد وجود دارد. بنابراین هر وقت احتیاطات کمتر شود و رعایت نکات بهداشتی نادیده گرفته شود و شرایط محیطی انتقال برای ویروس امکان پذیرتر شود باید انتظار شروع یک موج دیگر داشته باشیم. هنوز درباب تاثیر دما بر فعالیت این ویروس و چگونگی فعالیت ان در فصل گرما اطلاعات زیادی وجود ندارد.
به همین دلیل برخی کشورها مثل سوئد از روش دیگری برای مقابله با این ویروس استفاده می کنند؛ این که اجازه بدهند جمعیت به بیماری مبتلا تا سیستم ایمنی همه افزایش پیدا کند. شما چنین روش هایی را تایید می کنید؟
همه نظام های سلامت دنیا رسالت شان این است که امید به زندگی را بالا برند و سلامتی مردم را تامین کنند. اما حالا برای این سوال که واکسن و یا دارو چه زمانی برای این بیماری تولید می شود جواب مشخص و چشم انداز روشنی وجود ندارد. وقتی جواب این پرسش وجود ندارد، می بینیم که کشورهای مختلف راهکارهای مختلفی را در پیش گرفته اند. ماجرای قرنطینه چین و گزارش های که از ان منتشر می شد در اوایل این طور نشان می داد که بیماری با چنین روشی در کوتاه مدت قابل از بین بردن است. اما این تجربه حدودا در هیچ جای دنیا تکرار نشد، و حتی کشورهای که محدودیت های را اعمال کرده اند به تدریج به سمت بازگشایی می روند. کشورهای مختلف دنیا سیاست های متفاوتی برای مبارزه اتخاذ نموده اند.
سوئد یکی از کشورهای دنیا است که بالاترین فاکتورهای رفاهی را دنیا دارد و چنین راهکاری را پیش گرفته است، پس این کار هم از طرف کشوری به کار گرفته و تجربه شده است باید ببینیم نتیجه نهایی چه می شود. اما این چاره ای است که چون شناخت زیادی از ویروس هنوز وجود ندارد نمی توان آنرا به آسانی سفارش کرد. برای پاسخ دادن به چنین سئوالی با شناخت بیشتر ویروس باید همه چیز را با هم دید و تلفیقی از متخصصان سلامت، اقتصاد، جامعه شناسی، می توانند به این سؤال پاسخ بدهند.
در خصوص این روش بعضی این گونه استدلال می کنند که نصف جمعیت کشور ما زیر ۳۱ سال است، نسبت مبتلایان در این جمعیت زیر ۲۰ درصد است و مرگ و میر هم در این گروه ناچیز است، اگر این که افراد کم خطر به این بیماری مبتلا شوند، درصد افراد ایمن البته اگر ایمنی بیماری دائمی یا طولانی باشد، بیشتر می شود و چرخش ویروس کم می شود. با کمتر شدن چرخش ویروس امکان دارد آرام آرام زندگی اجتماعی به حالت عادی برگردد.
۴۷۲۳۷
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب