مروری بر نتایج یك تحقیق؛
چرا درخت های بلوط خشك می شوند؟
به گزارش كونفه نتایج یك بررسی نشان داد؛ خشك سالی و تغییر اقلیم، آلودگی هوا، آفت و بیماری ها، عوامل انسانی و دام، مشخصات كمی و كیفی درخت و خصوصیات جنگل شناسی و كیفیت رویش گاه عواملی هستند كه سبب خشكیدگی درخت های بلوط می شوند.
به گزارش کونفه به نقل از ایسنا، جنگل های زاگرس با خطرات مختلفی مثل خشک سالی، آتش سوزی، تغییر کاربری، قطع درختان، چرای بیش از اندازه دام و... مواجهند. مجموعه این عوامل باعث کاهش سطح جنگل ها و کم شدن تراکم پوشش گیاهی شده است.
بر مبنای آخرین آمارهای رسمی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور بین سال های 1380 تا 1393 در حدود یک میلیون و 350 هزار هکتار یا به عبارتی سطحی معادل 25 درصد از این جنگل ها از بین رفته اند.
با عنایت به این که زوال جنگل ها، پدیده ای چند بعدی و پیچیده است، «مهناز کرمیان» و «جواد میرزایی»؛ پژوهشگران دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام، مهم ترین عوامل موثر بر خشکیدگی بلوط ایرانی را از دیدگاه متخصصین جنگل را مورد مطالعه قرار دادند.
در این مطالعه پژوهشگران عوامل موثر بر خشکیدگی بلوط را با استفاده از روش «تحلیل سلسله مراتبی» بررسی کردند. روش سلسله مراتبی؛ روشی برای تصمیم گیری است و در آن با شناسایی عوامل موثر بر یک پدیده به شناسایی زیرفاکتورهای اثرگذار آن می پردازند و میزان اهمیت و اولویت هر یک را بررسی می کنند.
در این تحقیق پرسش نامه ای در میان اساتید گروه علوم جنگل دانشگاه ایلام، کارمندان بخش جنگل ادارات منابع طبیعی کل و شهرستان و اعضای هیئت علمی بخش جنگل در موسسه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان توزیع شد و بعد از بررسی نظرات آنان، با استفاده از نرم افزار، اولویت های این عوامل تعیین شد.
با عنایت به نتایج به دست آمده، 6 معیار اصلی موثر بر خشکیدگی بلوط شناسایی شد. این معیارها شامل: خشک سالی و تغییر اقلیم، آلودگی هوا، آفت و بیماری ها، عوامل انسانی و دام، مشخصات کمی و کیفی درخت و خصوصیات جنگل شناسی و کیفیت رویش گاه بودند.
بررسی اهمیت این عوامل نشان داد که معیار خشک سالی و تغییر اقلیم مهم ترین عامل در خشکیدگی بلوط است و مشخصات کمی و کیفی درخت و خصوصیات جنگل شناسی کم ترین اهمیت را دارند.
زیر معیارهای خشک سالی و تغییر اقلیم شامل؛ کاهش بارندگی (بیشترین اهمیت)، طول دوره خشک سالی و تغییرات دمایی (کم ترین اهمیت) بودند. معیار آلودگی هوا هم شامل زیرمعیارهای؛ گرد و غبار (بیشترین اهمیت)، افزایش دی اکسید کربن، باران های اسیدی (کم ترین اهمیت) بودند.
همینطور بیماری ذغالی، موخور، حشرات چوبخوار، قارچ ها و باکتری های بیماری زا از عواملی بودند که در معیار آفات و بیماری ها قرار می گرفتند. زراعت دیم در زیر اشکوب، چرای دام، قطع و سرشاخه زنی و حضور بیش از اندازه گردشگران از عوامل انسانی و دام بودند که سبب خشکیدگی درختان بلوط می شوند
از دیگر زیرمعیارهایی که در خشکیدگی این درختان اثر دارند؛ سن، قطر و ارتفاع درخت، مواد غذایی، رطوبت، بافت و عمق خاک و... است.
به قول پژوهشگران این مطالعه؛ با اینکه مطابق نتایج این تحقیق و نظرات متخصصین جنگل، زیرمعیارهای شکل زمین و موقعیت مکانی به ترتیب کمترین وزن های مربوط به کیفیت رویشگاه را به دست آوردند؛ ولی با عنایت به نتایج پژوهش های گذشته و موقعیت جغرافیایی و کوهستانی بودن استان ایلام پیشنهاد می شود این عوامل در پژوهش های مربوط به خشکیدگی بلوط در استان بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
نتایج این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «مهم ترین عوامل موثر بر خشکیدگی بلوط ایرانی (Quercus brantii) در استان ایلام»، در دوفصل نامه بوم شناسی جنگل های ایران انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب