تحریم تب كرونا را به مرگ رساند
كونفه: «در چین همه یك دفعه چك شدند و مشخص شد میزان مرگ و میر 2 درصد است. اما ما از اول سندرم زجر تنفسی را چك كردیم كه میزان مرگ و میر ناشی از آن بالاست. حالا با آزمایش های جدید باید شاهد این باشیم كه میزان مرگ و میر كمتر شود.»
الهه محمدی، نیو صدر: چند روزی از تایید ورود ویروس كرونا به ایران گذشته است و حدودا دیگر شهروندی وجود ندارد كه اسم این ویروس را نشنیده باشد یا از آن اطلاعاتی نداشته باشد؛ ماسك ها به بخشی از پوشش بیشتر افراد در شهر تبدیل گشته و در هر گوشه ای شهر مردم به هم مایع ضدعفونی كننده تعارف می كنند.
با ورود ویروس كرونا به ایران و ابتلای قطعی ۹۵ نفر به آن و كشته شدن حداقل ۱۵ نفر به علت این بیماری، گمانه زنی های زیادی درباره علت سرعت شیوع این بیماری در ایران انجام شده است. هرچند برخی از منابع مانند امیرآبادی نماینده قم در مجلس، از ابتلای بیشتری از افراد به این بیماری خبر می دهند و بعضی می گویند دولت به عمد آمار تعداد مبتلایان را برای مدتی طولانی پنهان كرده است. برخی هم مدعی شده اند ویروسی كه وارد ایران شده كرونا نیست و ایران در چند روز اخیر با ویروسی بسیار قوی تر درگیر شده است.
مینو محرز، پزشك و عضو كمیته كشوری بیماری های عفونی وزارت بهداشت، در گفت وگویی با خبرآنلاین در كافه خبر از علائم شیوع كرونا در ایران، روش های درمان، نوع اطلاع رسانی و... گفت. او اعتقاد دارد هیچ پنهان كاری درمورد اخبار مربوط به شیوع كرونا در ایران انجام نشده است و دلیل اصلی دیر تشخیص دادن كرونا در ایران كمبود امكاناتی مانند كیت به علت تحریم ها بوده است؛ «ما كیت تشخیص را نداشتیم و بنابراین بیماری را دیر تشخیص دادیم. ما اصلا مشكل عملیاتی نداشتیم و اگر زودتر تشخیص می دادیم این وضعیت در زمان زودتری به مردم اعلام می شد و سریع تر می توانستیم جلوی بیماری برای بگیریم.»
از سوی دیگر این پزشك اعتقاد دارد كه درصد مرگ ومیر ناشی از این ویروس در ایران همان اندازه جهانی و حدود ۲ درصد است و بنابراین شاهد افزایش تعداد مبتلایان به این ویروس در ایام آینده خواهیم بود.
مشروح این گفتگو را در زیر بخوانید:
خانم محرز، بحث را با سوالی شروع نماییم كه این روزها برخی آنرا نجات ایران از كرونا می دانند: قرنطینه كردن. در مواجهه با ویروس كرونا شما با این مورد موافقید؟
امروزه اصلا قرنطینه كردن معنا ندارد، وقتی به مردم آموزش بدهیم كه مراقب بهداشت فردی باشند و تا جای ممكن از خانه خارج نشوند، چه نیازی به قرنطینه كردن است. مردم همگی با یك ماسك به صورت به بیرون می آیند، در حالیكه شستن دست بسیار مهم تر از ماسك زدن است. این ویروس از راه سرفه مریض در ۱.۵ متری اطراف او می نشیند و ما از راه تماس با اشیا در رابطه با مریض، به این بیماری مبتلا می شویم.
دانشجویانی كه ووهان قرنطینه شده بود، می گفتند به آنها اصلا غذا ندادند، چین یك كشور كمونیستی است كه اقدامات غلط زیادی در اینباره انجام داده است، برای مثال ده ها ویدیو از ووهان انتشار یافته است كه همگی مردم را ترساندند.
در بیمارستانی كه كار می كنم وقتی تست یك بیمار مثبت درآمد، نمی دانید چه اتفاقاتی رخ داد. پرستارهای ما همگی ترسیدند چونكه آنها تماس داشتند، در حالیكه ماسك و دستكش زده بودند. متاسفانه مردم تابع این تبلیغات شده اند و فضای مجازی هم با اعصاب مردم بازی می كند.
پس به نظر شما قرنطینه كردن شهر ووهان كار درستی نبود؟
اصلا، مگر می شود چنین كاری كرد؟ ما با قرنطینه كردن یك سیستم را می خوابانیم، زمان قرنطینه كردن دیگر گذشته است. این كار برای قرون وسطی است كه امكاناتی وجود نداشت و شهرهای كوچك را قرنطینه می كردند، دیگر این كار منسوخ شده است. فقط باید به مردم سفارش نماییم كه جاهای پرجمعیت نروند.
منظورتان از مناطق پرجمعیت كجاست؟
یكی از مشكلاتی كه وجود دارد مربوط به حرم هاست، مردم در این مكان ها چهارچوب در را بوس می كنند و همه جا را لمس می كنند، در حالیكه ما دست دادن و بوسیدن را ممنوع كرده ایم. از دور هم می شود عبادت كرد، هرچه ازدحام كمتر باشد اوضاع بهتر می شود. محلی كه كه پر از جمعیت است بدترین مكان برای انتقال بیماری است، بنابراین باید از ازدحام جلوگیری شود.
همانطور اشاره كردید، ترس و وحشت فراوانی از این ویروس به وجود آمده است. شما این حد از ترسیدن را نرمال و طبیعی می دانید؟
در هر صورت ۲ ماه است یك ویروس جدید آمده و خیلی چیزها از آن نمی دانیم. چند ویروس سرماخوردگی پیش از این شایع شده بود و ترسی هم از آن وجود نداشت تا این كه در سال ۲۰۰۲ سارس آمد كه به سرعت پخش و كنترل شد و پس از آن مِرس با ۳۵درصد مرگ ومیر در عربستان شیوع پیدا كرد. همه این ها هم از خفاش به انسان سرایت كردند.
حالا این ویروس جدید به بازار آمده است، چونكه در چین به شكل سنتی هر غذا و جنبنده ای را می خورند. ما بسیاری از این ویروس نمی دانیم اما دو تفاوت اصلی بین آن و دیگر ویروس ها وجود دارد؛ اول سرعت انتقال آن كه خیلی زیاد است و دوم این كه امكان دارد تا ۱۴ روز این ویروس در بدن فردی باشد بدون این كه علائم آن ظاهر شود، البته هنوز مشخص نیست این ویروس در این دو هفته به دیگران منتقل می شود یا نه.
در واقع با بیماری مثل آنفلوآنزا مواجه شدیم؟
ما دو پیك اپیدمی آنفلوآنزا از اول فصل در ایران داشتیم، یكی از آنها خیلی شدید بود كه كنترل شد. آمار مرگ ومیر آن هم در ایران حدود ۷ یا ۸ درصد بود، در ابتدا همه فكر میكردند كرونا همان آنفلوآنزا است ولی بعد مشخص شد كه این بیماری جدید آنفلوآنزا نیست و بعد هم كرونا ویروس در قم مشاهده شد.
در آن زمان پزشكان امكانات تشخیصی زیادی هم نداشتند و كیت های تشخیص ویروس كرونا هم محدود بود بنابراین همه فكر می كردند این ویروس جدید آنفلوآنزاست.
پس مردم زیاد نترسند؟
ببینید ترسیدن بدترین كار است، استرس و ترس سیستم ایمنی بدن را می كاهد و در نتیجه شدت بیماری ها بیشتر می شود. خوشبختانه رسانه ها در حال بمباران مردم با اطلاعات درست هستند، اما مردم تا حدی به اطلاعات اراِئه شده باور ندارند و شدیدا طرفدار سیستم ها و سایت های خارجی هستند. با صحبتِ چهره های آشنا و استادهای دانشگاه حرف ها را قبول می كنند، اما كافی است رسانه های خارجی ادعایی جدید كنند تا باردیگر مردم نظرشان عوض شود.
در این مدت رسانه های خارجی بارها با من برای مصاحبه تماس گرفتند اما قبول نكردم، ولی شبانه روز جواب رسانه های مردم ایرانی را می دهم تا مردم آگاه شوند.
باید اقداماتی صورت گیرد تا مردم برخی اخبار اشتباه در فضای مجازی را باور نكنند، نباید به هر سایتی برویم و باید به منابع خاص اعتماد نماییم. امروز دیدم مردم در مركز خریدی صف طولانی كشیدند تا در صورت قرنطینه مواد غذایی داشته باشند، این نتیجه انتشار شایعات در فضای مجازی است و این كارها خودخواهی است، اگر مردم غذایی ندارند، من هم نداشته باشم.
تا آگاهی مردم زیاد می شود ناگهان یك شایعه پخش می كنند، خواهش می كنم وارد فضاهای مجازی كه مشخص نیست چه می گویند نشوید.
دلایل مختلفی درباره چگونگی شیوع این بیماری در قم شنیده شد. حالا به نظر شما چرا قم؟
در قم كارگاه های گوناگون و كارگر چینی زیاد است، این ها بدون هیچ كنترلی به چین می رفتند و می آمدند و در نتیجه كرونا وارد كشور شد. ایران برخلاف دیگر كشورها، درها را به روی این كشور نبست، در حالیكه این تنها راه پیشگیری از ورود این بیماری در دیگر كشورها بود.
خانم دكتر، عجیب ترین شایعاتی كه درباره كرونا در فضای مجازی با آن روبرو شدید چیست؟
مردم می گویند چون این بیماری خیلی شدید در ایران رشد كرده شاید بیماری دیگری جز كرونا وارد ایران شده است. در صورتیكه از خاصیت های این ویروس سرعت انتقال بالای آن است و چون ما دیر از ورود آن آگاه شدیم شرایط این طور شد و این ترس به وجود آمد.
در ابتدا همه وحشت كرده بودند كه تعداد فوتی ها با تعداد آمار مبتلایان نمی خورد، اما حالا با رشد تعداد مبتلایان به علت افزایش رجوع مردم كم كم به این نتیجه رسیدیم كه آمار ایران با آمار جهانی تفاوت چندانی ندارد.
بر این اساس باید انتظار داشته باشیم چون تاكنون ۱۵ نفر در اثر كرونا در ایران كشته شدند، تعداد مبتلایان هم به ۱۵۰۰ نفر برسد؟
بله، این احتمال وجود دارد، در چین همه را یك دفعه چك شدند و مشخص شد میزان مرگ و میر ۲ درصد است. اما ما از اول سندرم زجر تنفسی را چك كردیم كه میزان مرگ و میر ناشی از آن بالاست. حالا با آزمایش های جدید باید شاهد این باشیم كه میزان مرگ و میر كمتر شود.
در این میان حتی دعوای سیاسی بین نماینده قم و وزارت بهداشت هم رخ داد، به نظر من آمار نماینده قم اغراق آمیز بود و هیچ پشتوانه ای نداشت.
در همین فضای مجازی بارها گزارشاتی درباره علائم مبتلاشدن به كرونا پخش شده است و دیگر مردم با مشاهده هر علائم بیماری می ترسند. اصلی ترین علایمی كه در صورت مواجهه با آن باید به پزشك رجوع نماییم چیست؟
تب بالای ۳۷.۸ در كنار گلودرد و سرفه از علائم این بیماری هستند. اما مهمترین علائم مبتلاشدن به كروناویروس تب، سرفه خشك و تنگی نفس است. معمولا مبتلایان به این ویروس خلط ندارند. البته امكان دارد تب فرد مبتلا واضح نباشد و بیماری صرفا با گلودرد بیاید، اما علامت های شاخصی كه بخاطر آن ما فرد را مشكوك به كرونا فرض می نماییم، همان ۳ موردی است كه اشاره كردم.
اگر فردی این علائم را داشت چه كار كند؟
افراد در این صورت به پزشكشان رجوع كنند، اگر مشخص شود فرد علائم كرونا را دارد، با بیمارستان های معین تماس گرفته می شود و آنها را می برند. مردم خودشان به این بیمارستان ها رجوع نكنند.
بعد از این كه این بیماری تمام شود، علایمش برای بلندمدت باقی می ماند؟
بدترین موضوع عارضه ریوی است كه اگر خوب شود، اوضاع بهبود می یابد. پس خیر، این بیماری هیچ یادگاری نمی گذارد.
گفته می شود افرادی كه بخاطر این بیماری كشته می شوند بیماری پیش زمینه ای داشتند. در صورتیكه خانواده برخی قربانی ها در ایران این مورد را رد كرده اند. این مورد چه توضیحی دارد؟
اكثر آن هایی كه فوت كردند بالای ۵۰ سال سن دارند و بیماری های زمینه ای مثل دیابت، چاقی، بیماری قلبی عروقی و.... دارند. اما قربانیان اكثرا سابقه زمینه ای دارند اما هر اتفاقی می تواند رخ بدهد و امكان دارد در این میان افرادی سالمی هم در اثر مبتلاشدن به این بیماری فوت كنند.
بحث دیگری كه در این مدت بارها با آن روبرو شدیم، كمبود تجهیزات مثل لوازم بهداشتی در بیمارستان هایی مثل مسیح دانشوری است. شما بعنوان یك پزشك این مورد را تایید می كنید؟
بله متاسفانه بخاطر تحریم ها ما كبود زیادی داریم، امروز در بخشی از بیمارستان مشاوره داشتم، متوجه شدم همه ضدعفونی كننده های آن خالی شده است، گفتند مردم با شیشه نوشابه آنها را تخلیه كردند.
تجهیزات برای چنین شرایطی بسیار كم است، بیمارستان مسیح دانشوری كه بیماران قطعی كرونا در آن نگه داری می شود، باید امكانات زیادی داشته باشد، اما این طور نیست. بله، بخاطر تحریم ها در بسیاری از بخش ها كمبود داریم، در حالیكه وجود این ضدعفونی كننده ها در این مواقع لازم است.
فكر می كنید تنها دلیل این مورد تحریم هاست؟ وزارت بهداشت از قبل نمی توانست اقداماتی انجام دهد كه با چنین شرایطی روبرو نشویم؟
ما از خیلی وقت پیش تحریم هستیم و برای تولید برخی تجهیزات به مواد اولیه نیازمندیم و در هنگامی كه درخواست انقدر بالا می رود با مشكل مواجه می شویم. در اپیدمی سال جاری آنفلوآنزا، هیچ كدام از داروها بموقع نرسید و در واكسن آن هم كمبود داشتیم؛ ما واقعا در تحریم هستیم.
یك مشكل دیگر ما ایرانیان این است كه به فكر یكدیگر نیستیم، نمی دانم چرا اخلاق در جامعه از بین رفته است، شرایط دیگر مثل جنگل شده است، وقتی درخواست زیاد باشد فوری قیمت ها زیاد می شود و با كمبود روبرو می شویم.
پس چرا هرچند وقت یك مرتبه وزیر بهداشت می گوید ما كمبود نداریم؟
در حد شرایط قبلی مشكلی نداشتیم، اما در این مدت در كیت های تشخیص كرونا هم كمبود داشتیم، اگر مشكل تحریم نبود همه این تجهیزات وجود داشت.
شركت تولید كننده كیت تشخیص كه از یك كشور اروپایی بود از ترس تحریمهای آمریكا تجهیزاتش را به ایران نمی فروشد، سازمان جهانی بهداشت اخیرا این كیت را به ایران فرستاد و بعد توانستیم جمعیت مبتلا به كرونا را در ایران تشخیص بدهیم.
پس چطور بود كه پیش از ورود این كیت ها به ایران از راه سازمان جهانی بهداشت، وزارت بهداشت نتیجه آزمایش كرونای چندین نفر را منفی اعلام كرد؟
از قبل مشكل كمبود كیت وجود داشت، بنابراین برای آزمایش انتخابی رفتار می كردند و تنها از افراد خاصی آزمایش گرفته می شد، بنابراین ممكن بود تعدادی بیمار از زیر دست در بروند. به محض این كه كیت به ایران رسید و آزمایش ها را انجام دادند، مشخص شد كه كرونا در ایران وجود دارد.
اصلا دلیل این كه دیر متوجه حضور كرونا در ایران شدیم همین بود. حالا هم كه امكانات و كیت هم به اندازه وجود دارد، چندین آزمایشگاه هم تجهیز شدند در وسایل حفاظت شخصی با كمبود روبرو شدیم و برای مثال ماسك یا لوازم ضدعفونی كننده یا اصلا وجود ندارد و یا قیمتشان بسیار زیاد است.
من ۴۰ سال است كه در دانشگاه درس می دهم و از همان اول در كمیته های عفونی وزارت كشوری عضو بودم. ما از نظر دانش خوب هستیم، این همه سیل آمد آیا اپیدمی در ایران رخ داد؟ این دفعه ما كیت تشخیص را نداشتیم و بنابراین بیماری را دیر تشخیص دادیم. ما اصلا مشكل عملیاتی نداشتیم و تنها مشكل نبود كیت تشخیصی این بیماری بود، اگر زودتر تشخیص می دادیم این وضعیت در زمان زودتری به مردم اعلام می شد و سریع تر می توانستیم جلوی بیماری برای بگیریم.
منظورتان از فرستادن انتخابی افراد برای آزمایش چیست؟
یعنی علائم بیمار نگاه می شد و بعد تشخیص داده می شد تا از كسی آزمایش گرفته شود یا نه و معمولا به سختی از كسی آزمایش گرفته می شد. به صورتی كه بیشتر تصور می شد افراد با سرماخوردگی معمولی روبرو شده اند تا ویروس كرونا.
چرا از همان ابتدا از سازمان جهانی بهداشت درخواست نشد كه كیت تشخیص كرونا را به ایران ارسال كند؟
ببینید هنوز كه هنوز است آن شركت اروپایی كیت تشخیص سریع بیماری را به ایران نمی فروشد. سازمان جهانی بهداشت اخیرا این كیت ها را تهیه كرده و به ایران فرستاده است. برای تست كردن همه افراد به هزاران كیت نیازمندیم، بنابراین باید از راه شركت تولیدكننده آنرا به ایران وارد نماییم.
پس اگر تحریم نبودیم وضعیت ما بهتر بود؟
نه، اما شاید زودتر ورود كرونا به ایران تشخیص داده می شد. اگر مشكلات تحریم را نداشتیم كه همه این تجهیزات به وفور در ایران بود و به راحتی می توانستیم كیت حفاظتی خریداری نماییم.
فكر نمی كنید وزارت بهداشت می توانست از قبل اقداماتی سازمان یافته انجام دهد و مثلا تبلیغاتی انجام می شد تا مردم برخی لوازم بهداشتی را خریداری كنند و چنین شرایطی به وجود نیاید؟
اصلا، اگر چنین اتفاقی رخ می داد، شرایط وحشتناك و در همان زمان همه چیز احتكار می شد. سیستم ما شبیه جنگل شده است و دیگر اخلاقی وجود ندارد. حالا هم مردم باید بدانند، این ویروس در هر كشوری كه وارد شد ابتدا شرایط به همین شكل بود و بعد آنها توانستند با برنامه ریزی درست و همراهی مردم برای حفظ جان خودشان اوضاع را كنترل كنند. مردم ما باورشان به دولت از بین رفته است. مردم فقط به رسانه های خارجی توجه می كنند، آنها هم بهرحال شیطنت می كنند.
ببیینید هیچ دولتی حق ندارد سلامت را با سیاست یكی كند، علتی كه بیماری در قم تشخیص داده نشد، كمبود كیت بود و مشخص شد چند مورد مشكوك هم با سرماخوردگی معمولی رو به رو شده اند.
می گویید دولت ها نباید سلامت مردم را با سیاست یكی كنند، فكر می كنید چه سیاسی كاری ای در ایران در این رابطه انجام شد؟
از نظر من دولت كار خلافی نكرده است و چون در اپیدمی آنفلوآنزا بودیم و كیت تشخیص كرونا هم محدود بود این بیماری دیر تشخیص داده شد. به محض این كه سازمان جهانی بهداشت برای ایران كیت ها را فرستاد مشخص شد این بیماری در قم و بعد تهران وجود دارد. من دو مریض در آی سی یو داشتم كه از قم آمده بودند، متاسفانه هر دو فوت كردند و نتیجه آزمایش آنها هم مثبت بود. آنها هم به ظاهر بیماری زمینه ای نداشتند و حدود ۵۰ ساله بودند.
تا جایی كه من می دانم وزارت بهداشت هیچوقت پنهان كاری نكرده و واقعیت ها را بیان كرده است و در این شرایط هم نمی توانست غیر از این عمل كند.
می گویید سیاسی كاری صورت نگرفته است، پس چرا هواپیما به چین سفر كرده است؟ چرا خیلی از مناطق پرجمعیت بسته نمی شود؟
باید به مردم آموزش بدهیم تا جای امكان به مكان های پر جمعیت مثل حرم ها كمتر بروند، ما می توانیم از دور هم زیارت نماییم. هرچه ازدحام كمتر باشد بهتر است. ما نگران عید هستیم، چون ازدحام بیشتر هم می شود.
فكر می كنید تب و تاب این بیماری چه زمانی می خوابد چون بسیاری برای سفرهای نوروزشان برنامه ریزی كرده اند؟
ببینید مدارس تعطیل شده و همه آغاز به سفر كردند، این كار غلط است. نمی گردد قضاوت كرد كه این بیماری كی از بین می رود چون تازه با شروع اپیدمی روبرو شده ایم.
۴۷۲۳۷
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب